Νέες γυναίκες αιχμάλωτες στον αλκοολισμό

Ένα μεγάλο ποσοστό των ατόμων που έρχονται να ζητήσουν βοήθεια για το αλκοόλ, είναι νέες γυναίκες (30-40 χρονών) από τη Θεσσαλονίκη και άλλες πόλεις της Κεντρικής Μακεδονίας.

Μπορούμε να πούμε ότι το ποσοστό αυτό φτάνει το 30-40% του συνόλου των ατόμων που ζητούν βοήθεια για την προβληματική τους σχέση με το αλκοόλ. Με αφορμή αυτό το γεγονός παραθέτουμε παρακάτω κάποια δεδομένα για τον γυναικείο αλκοολισμό στην Ελλάδα.
IMG_9108
Ο γυναικείος αλκοολισμός για την Ελληνική κοινωνία τις περασμένες δεκαετίες ήταν σαν να μην υπήρχε, καθώς οι περισσότεροι πίστευαν ότι περιοριζόταν σε γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας. Η εικόνα της γυναίκας που πίνει περισσότερο από τα κοινωνικώς αποδεκτά πρότυπα ή που καταναλώνει οινόπνευμα μόνη της στο σπίτι ή στο μπαρ, παρέπεμπε σε γυναίκες μειωμένης ηθικής υπόστασης (απόκληρες της ζωής, ζητιάνες ή πόρνες). Με αποτέλεσμα η αλκοολική γυναίκα να μην φτάνει σχεδόν ποτέ στο σημείο να ζητήσει βοήθεια για να μη στιγματιστεί η ίδια και ο οικογενειακός της περίγυρος.

Σήμερα η κατάσταση είναι περισσότερο ορατή. Τα αποτελέσματα επιδημιολογικών μετρήσεων μας δείχνουν ότι τα τελευταία 20 χρόνια υπάρχει σαφής αύξηση στην κατανάλωση οινοπνεύματος από τον γυναικείο πληθυσμό. Από το 8% που ήταν η εκτίμηση για την γυναικεία κατάχρηση αλκοόλ το 1966, το ποσοστό αυτό αυξήθηκε στο 35% το 2000. Ταυτόχρονα όμως διαπιστώνεται τάση μείωσης της χρήσης από νεότερη σε μεγαλύτερη ηλικία, τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη, ενώ τα περισσότερα προβλήματα σχετιζόμενα με τη χρήση του αλκοόλ αναφέρονται από γυναίκες ηλικίας 21 έως 34 ετών.

Φαίνεται ότι στην Ελλάδα οι γυναίκες πίνουν γενικά λιγότερο και πιο σποραδικά από τους άνδρες, σε αναλογία περίπου 1:3.
IMG_9109

Γιατί πίνει μια γυναίκα;
Μια γυναίκα καταφεύγει στο αλκοόλ για διαφόρους λόγους. Οι περισσότερο κοινοί είναι οι παρακάτω:

Υπερφόρτωση υποχρεώσεων
Οι πολλαπλοί κοινωνικοί ρόλοι της σύγχρονης ενήλικης γυναίκας, ειδικά όταν είναι εργαζόμενη, σύζυγος και μητέρα, μπορεί να συνδέονται με μια κατάσταση
υπερφόρτωσης υποχρεώσεων ή και με σύγκρουση ρόλων, καταστάσεις που μπορούν να την οδηγήσουν στη συχνότερη αναζήτηση χαλάρωσης ή και αποφυγής των προβλημάτων, μέσω της χρήσης οινοπνεύματος.

Μίμηση ρόλων
Η μειωμένη κοινωνική εξουσία που ακόμα η γυναίκα διαθέτει και η πίεση να
προσαρμόζεται σε «ανδρικά» πρότυπα, χωρίς να έχει απαλλαχτεί από τις παραδοσιακές «γυναικείες» υποχρεώσεις. Υψηλότερος βαθμός άγχους συχνά συνδέεται με αυτήν την κατάσταση, όπου η κατάχρηση αλκοόλ μπορεί να αναπτύσσεται στα πλαίσια γρηγορότερης προσπάθειας προσαρμογής και «μίμησης» του ανδρικού ρόλου ή ως «παρηγορητική» συνήθεια που μειώνει την αίσθηση άγχους, ανασφάλειας, ανεπάρκειας, κ.λπ.

Αλκοολικός σύντροφος/βία
Η κατάχρηση οινοπνεύματος από το σύντροφο/σύζυγο θεωρείται σημαντικότατος παράγοντας κινδύνου αναφορικά με την ανάπτυξη της κατάχρησης οινοπνεύματος στις γυναίκες. Εν τούτοις το να είναι θύματα σωματικής βίας αποτελεί συχνή εμπειρία για τις γυναίκες που κάνουν κατάχρηση αλκοόλ και κυρίως στα πλαίσια της σχέσης με το σύντροφό τους. Το αποτέλεσμα συχνά καταλήγει και πάλι σε μια κατάσταση φαύλου κύκλου. Από τη μία πλευρά όταν η γυναίκα πίνει αυξάνεται ο κίνδυνος να γίνει θύμα σωματικής κακοποίησης, από την άλλη το να έχει υποστεί βία αυξάνει τον κίνδυνο να κάνει η ίδια κατάχρηση αλκοόλ.

Ένα αξιοσημείωτο γεγονός που προκύπτει από έρευνες των τελευταίων χρόνων είναι ότι: οι γυναίκες πίνουν πριν το σεξ γιατί δεν έχουν αυτοπεποίθηση να το κάνουν νηφάλιες.
Βρετανοί ερευνητές εξέτασαν τη σχέση μεταξύ των σεξουαλικών συνηθειών και της κατανάλωσης οινοπνεύματος 3.000 γυναικών για να διαπιστώσουν ότι περίπου οι μισές προτιμούσαν το σεξ μετά από ένα ποτηράκι. Οι γυναίκες δήλωσαν ότι το αλκοόλ τις βοηθάει να απαλλαγούν από τις αναστολές τους και να γίνουν πιο τολμηρές.

Κακοποίηση
Πολλαπλές μελέτες σε εξαρτημένες από το αλκοόλ γυναίκες συμφωνούν στο εύρημα της αυξανόμενης συχνότητας επεισοδίων σεξουαλικής και σωματικής κακοποίησης στη διάρκεια της παιδικής και εφηβικής ηλικίας και κυρίως από άτομα που ανήκουν στο οικογενειακό περιβάλλον. Η κατάχρηση οινοπνεύματος στις γυναίκες με ιστορικό κακοποίησης παρουσιάζεται συνήθως σε νεότερη ηλικία. Σε αυτές τις περιπτώσεις το αλκοόλ, όπως και άλλες ουσίες, φαίνεται να λειτουργεί ως «φάρμακο» που απαλύνει τις βασανιστικές αναμνήσεις, τον ψυχικό πόνο και το αφόρητο άγχος, που συνήθως συνδέονται με τις τραυματικές αυτές εμπειρίες.

Tέλος και πιο παράδοξο είναι το γεγονός το ότι:
Όσο πιο μορφωμένες είναι οι γυναίκες, τόσο πιο πολύ τα πίνουν!

Το επίπεδο μόρφωσης μιας γυναίκας επηρεάζει και την τάση της προς το ποτό, σύμφωνα με Βρετανούς επιστήμονες, οι οποίοι διατείνονται ότι οι γυναίκες που είναι απόφοιτες πανεπιστημίων τείνουν να καταναλώνουν πολύ περισσότερο αλκοόλ συγκριτικά με τις λιγότερο μορφωμένες.
IMG_9111

Η ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου LSE στο Λονδίνο, με επικεφαλής την Φρανσέσκα Μποργκονόβι και την Μαρία Χουέρτα, μελέτησε τις περιπτώσεις περίπου 10.000 γυναικών, ηλικίας 39 ετών, που γεννήθηκαν την ίδια εβδομάδα του 1970.
Σύμφωνα με τη μελέτη, αποκαλύφθηκε ότι σε εκείνες που είναι κάτοχοι πανεπιστημιακών πτυχίων η πιθανότητα να πέσουν «θύματα» του αλκοολισμού είναι διπλάσια από τις υπόλοιπες, και μάλιστα η τάση τους αυτή μπορεί να προβλεφθεί από την ηλικία των 5-10 ετών, αναλόγως με τους βαθμούς τους στο σχολείο. Έτσι, όσες είχαν υψηλούς βαθμούς στο δημοτικό, είχαν διπλάσια πιθανότητα να καταναλώνουν αλκοόλ καθημερινά, όταν πια θα είχαν ενηλικιωθεί.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, το ίδιο συμβαίνει και με τους άνδρες, αλλά σε χαμηλότερο ποσοστό. Οι άνδρες, λοιπόν, που ήταν καλοί μαθητές στο σχολείο και έπαιρναν εξίσου καλούς βαθμούς, είχαν 49% περισσότερες πιθανότητες -ως ενήλικες πλέον- να πίνουν καθημερινά.
Οι επιστήμονες αναφέρθηκαν σε μερικούς από τους πιθανούς λόγους του φαινομένου αυτού, λέγοντας, μεταξύ άλλων, τα εξής: οι μορφωμένες γυναίκες, εξαιτίας των σπουδών τους αργούν να κάνουν παιδιά, αναβάλλουν τις ευθύνες τους ως γονείς, εκτίθενται στην κατανάλωση αλκοόλ στα φοιτητικά χρόνια τους, έχουν πιο ενεργή κοινωνική ζωή και (νυχτερινή) διασκέδαση, εργάζονται συχνότερα σε ανδροκρατούμενα και ανταγωνιστικά περιβάλλοντα όπου το αλκοόλ είναι συχνό φαινόμενο κ.λπ. Οι ανωτέρω καταστάσεις τις καθιστούν πολύ πιο επιρρεπείς στο αλκοόλ και πολλές φορές στην εξάρτησή τους από αυτό.

Οι επιπτώσεις
Η κατάχρηση οινοπνεύματος προκαλεί σημαντικές σωματικές και ψυχικές δυσλειτουργίες τόσο σε άντρες όσο και στις γυναίκες. Ο γυναικείος οργανισμός όμως ανταποκρίνεται τελείως διαφορετικά στο αλκοόλ απ’ ότι ο αντρικός. Οι επιπλοκές στις γυναίκες επέρχονται γρηγορότερα και με μικρότερες ποσότητες οινοπνεύματος κι αυτό γιατί η ικανότητα μεταβολισμού του οινοπνεύματος στο γυναικείο οργανισμό είναι σημαντικά μικρότερη απ’ ότι στον αντρικό.

Οι ηπατικές διαταραχές και η κίρρωση, η υπέρταση, η αναιμία, οι γαστρορραγίες, το έλκος στομάχου, ο καρκίνος του μαστού είναι μερικές από τις συχνότερες σωματικές παθήσεις που σχετίζονται με τη χρόνια κατάχρηση οινοπνεύματος στις γυναίκες. Σοβαρές επιπτώσεις διαπιστώνονται επίσης στη γονιμότητα και στο σύστημα αναπαραγωγής, όπως διαταραχές της ωορρηξίας, σεξουαλικές δυσλειτουργίες, καθώς και προβλήματα στειρότητας. Η υπερκατανάλωση οινοπνεύματος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης συνδέεται με την εμφάνιση ενός ευρέος φάσματος διαταραχών στους απογόνους.

Όσον αφορά τα νευρολογικά και ψυχιατρικά προβλήματα που προκαλούνται από το αλκοόλ, είναι οι νευρολογικές διαταραχές όπως οι επιληπτικές κρίσεις, τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, η ατροφία της παρεγκεφαλίδας, η συνδρομή Wernicke – Korsakoff, η μνημονική συσκότιση (black outs) και η αλκοολική άνοια αποτελούν συχνές επιπλοκές της κατάχρησης οινοπνεύματος.

Είναι γνωστό ότι ποσοστό 40-70% των αλκοολικών εμφανίζουν παράλληλα συμπτώματα και μιας άλλης ψυχιατρικής διαταραχής. Επίσης, ένα υψηλό ποσοστό εξ αυτών αναφέρει συμπτωματολογία η οποία εντάσσεται στα πλαίσια διαταραχής προσωπικότητας ή κάνει παράλληλη χρήση και άλλων εθιστικών ουσιών όπως για παράδειγμα της κοκαΐνης.

Οι συχνότερες ψυχιατρικές καταστάσεις που παρατηρούνται στους αλκοολικούς ασθενείς είναι οι αγχώδεις και καταθλιπτικού τύπου διαταραχές. Καταθλιπτικά συμπτώματα αναφέρονται σε ποσοστό έως και 80% των αλκοολικών, επεισόδιο όμως μείζονος κατάθλιψης καταγράφεται σχεδόν στο 20% εξ αυτών. Οι αγχώδεις διαταραχές που συχνότερα συνυπάρχουν στα άτομα με κατάχρηση οινοπνεύματος είναι οι κρίσεις πανικού, οι φοβίες διαφόρων τύπων και η γενικευμένη αγχώδης διαταραχή.

Ένα ποσοστό έως και 5% των χρόνιων αλκοολικών μπορεί να εμφανίσει ψυχωσικού τύπου επεισόδια. Η αυξημένη συννοσηρότητα ανάμεσα στις ψυχιατρικές διαταραχές και τον αλκοολισμό επιβαρύνει την πρόγνωση της εξάρτησης από το οινόπνευμα και απαιτεί ιδιαίτερους θεραπευτικούς χειρισμούς.

IMG_9112

 

Ο εφησυχασμός καταστρέφει

Η έγκαιρη και σωστή διάγνωση του προβλήματος του αλκοολισμού βοηθά στην αποτελεσματικότερη αντιμετώπισή του. Οι διαφορετικοί τύποι των εξαρτημένων και οι διαφορετικές φάσεις «αλκοολικής διαδρομής» μάς οδηγούν στη δημιουργία πολλαπλών θεραπευτικών προσεγγίσεων.

Η ολιστική προσέγγιση στη θεραπεία της εξάρτησης από τον αλκοολισμό έχει στόχο, πέρα από την αποχή, τη νοηματοδότηση και τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής του ατόμου.

Όταν το άτομο βρίσκεται στη φάση της επιβλαβούς χρήσης, αρχίζει να παρουσιάζει ελαφρά σωματικά και ψυχικά προβλήματα.

Στη φάση της κατάχρησης, οι επιπτώσεις στην υγεία του είναι εντονότερες. Εμφανίζει στερητικό σύνδρομο, αποσύρεται από επαγγελματικές και κοινωνικές δραστηριότητες, παρουσιάζει προβλήματα στις οικογενειακές του σχέσεις και έχει προσπαθήσει ανεπιτυχώς να ελέγξει τη χρήση.

Στη φάση της αλκοολικής εξάρτησης, η δυσλειτουργία του ατόμου επιδεινώνεται περαιτέρω τόσο σε σωματικό όσο και σε ψυχικό επίπεδο.

Ορισμένοι, υποτιμώντας την ψυχολογική εξάρτηση του ατόμου από το αλκοόλ, πιστεύουν ότι η σωματική αποτοξίνωση σε κάποια κλινική θα λύσει το πρόβλημα.

Η διακοπή της χρήσης οινοπνεύματος είναι ένα πολύ ουσιαστικό βήμα, αλλά για να μπορέσει το άτομο να σταθεροποιήσει την αποχή απαιτείται και η ψυχική του απεξάρτηση σε ένα υποστηρικτικό πλαίσιο.

Η ατομική ψυχοθεραπεία, οι ομαδικές ψυχοθεραπευτικές παρεμβάσεις, οι ομάδες αυτοβοήθειας των Ανώνυμων Αλκοολικών, οι οικογενειακές συνεδρίες και άλλοι τρόποι τον βοηθούν στο να αποκτήσει μεγαλύτερη αυτογνωσία και αυτοεκτίμηση και τον εκπαιδεύουν να διαχειρίζεται με λειτουργικό τρόπο τα προβλήματα που παρουσιάζονται.

Σημαντικό ρόλο στη θεραπεία του εξαρτημένου ατόμου παίζει και η οικογένειά του. Καλό θα είναι, το άτομο να κατανοήσει το οικογενειακό του σύστημα και τους παράγοντες που συνέβαλαν στην εξαρτητική συμπεριφορά του, και να προσπαθήσει να αναπτύξει λειτουργικές σχέσεις με την οικογένειά του.

Στις περιπτώσεις που το άτομο αρνείται να αναζητήσει θεραπεία, η ψυχολογική υποστήριξη της οικογένειας είναι αναγκαία προκειμένου να συνεχίσει να είναι λειτουργική και να μη διαλυθεί.

ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ
Η απόλυτη αποχή «εφ’ όρου ζωής» από το αλκοόλ, με την συμμετοχή στις ομάδες αυτοβοήθειας, είναι μία πρόταση εμπειρικής λύσης του προβλήματος του αλκοολισμού, που έχει εφαρμοσθεί με επιτυχία, από το έτος 1935.

Πηγή οασις
Δαμιανός Δουΐτσης – Ιδρυτής Όασις
Οασις

vendo

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.