Βασικές Αρχές και Συμβουλές για την Εκπαίδευση του Σκύλου
Η εκπαίδευση ενός σκύλου είναι μια συνεχής διαδικασία που απαιτεί κατανόηση, συνέπεια και μια βαθιά σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ του σκύλου και του κηδεμόνα του. Παρακάτω θα αναλύσουμε τις βασικές αρχές της εκπαίδευσης, τα λάθη που πρέπει να αποφεύγονται και πώς μπορεί να χτιστεί μια ουσιαστική επικοινωνία.
Η Σημασία της Ιεράρχησης των Ερεθισμάτων
Ο σκύλος αντιλαμβάνεται το περιβάλλον του μέσω των αισθήσεών του, οι οποίες είναι πολύ πιο ανεπτυγμένες από αυτές του ανθρώπου. Για να πετύχουμε μια σταθερή επικοινωνία, πρέπει να κατανοήσουμε πώς ο σκύλος ιεραρχεί τα ερεθίσματα γύρω του.
- Γενετική προδιάθεση: Ο τρόπος που ο σκύλος αντιδρά σε ερεθίσματα είναι άμεσα συνδεδεμένος με τη φυλή και τα ένστικτά του. Ένα Πόιντερ, για παράδειγμα, θα είναι πιο ευαίσθητο στην κίνηση ενός πουλιού από ένα Ροτβάιλερ.
- Εμπειρία: Ο σκύλος προσαρμόζει την αντίληψή του ανάλογα με τις εμπειρίες του. Όσο περισσότερα βιώματα αποκτά, τόσο πιο ξεκάθαρη γίνεται η ιεράρχηση των ερεθισμάτων του.
- Αίσθηση της ευχαρίστησης: Κάθε σκύλος επιλέγει να ασχοληθεί περισσότερο με ό,τι του προκαλεί ευχαρίστηση ή ασφάλεια.
Για έναν σκύλο, ο κόσμος δεν είναι ποτέ “άδειος”. Ακόμα και σε ένα φαινομενικά ήσυχο περιβάλλον, ο σκύλος ανιχνεύει μέσω της όσφρησης και της ακοής του μια πληθώρα πληροφοριών που εμείς αγνοούμε.
Τι Σημαίνει Ευφυής Σκύλος;
Η ευφυΐα ενός σκύλου δεν κρίνεται από την υπακοή του, αλλά από την ικανότητά του να αξιολογεί το περιβάλλον του και να παίρνει πρωτοβουλίες.
- Οι “έξυπνοι” σκύλοι είναι συχνά πιο δύσκολοι στην εκπαίδευση, γιατί απορροφούν όλα τα ερεθίσματα και δεν εστιάζουν εύκολα μόνο σε ένα.
- Η διάσπαση προσοχής δεν είναι απαραίτητα πρόβλημα, αλλά ένδειξη αντίληψης του περιβάλλοντος.
- Ο στόχος της εκπαίδευσης δεν είναι η καταστολή της φυσικής συμπεριφοράς του σκύλου, αλλά η σωστή καθοδήγησή της.
Σχέση και Επικοινωνία – Το Θεμέλιο της Εκπαίδευσης
Ένας σκύλος δεν αγνοεί τον κηδεμόνα του από αντίδραση ή επειδή θέλει να επιβληθεί. Απλώς η φωνή του κηδεμόνα συχνά χάνεται μέσα στα υπόλοιπα ενδιαφέροντα του περιβάλλοντος.
Για να έχει αποτελεσματικότητα η εκπαίδευση, πρέπει να επιτευχθεί το εξής:
– Το ισχυρότερο ερέθισμα για τον σκύλο να γίνει ο άνθρωπός του.
– Η παρουσία του κηδεμόνα να είναι πιο σημαντική από οποιοδήποτε εξωτερικό ερέθισμα.
– Η επικοινωνία να βασίζεται στη σχέση και όχι στον φόβο ή την ανταμοιβή.
Ένας σκύλος που ακολουθεί τον άνθρωπό του επειδή αισθάνεται ασφάλεια και ευχαρίστηση από την παρουσία του, θα έχει πιο σταθερή συμπεριφορά από έναν σκύλο που απλώς ανταποκρίνεται σε επιβραβεύσεις ή τιμωρίες.
Λάθη που Πρέπει να Αποφεύγονται
- Η εκπαίδευση με διαφορετική συμπεριφορά από την καθημερινότητα
- Αν αλλάζεις ύφος, φωνή και ενέργεια μόνο κατά τη διάρκεια των μαθημάτων, ο σκύλος θα διαχωρίσει αυτές τις στιγμές από την υπόλοιπη ζωή του.
- Η εκπαίδευση πρέπει να γίνεται 24/7, ενσωματωμένη φυσικά στην καθημερινότητα.
- Η εκπαίδευση με λάθος χρονική ακολουθία
- Ένα σκύλος δεν μπορεί να ανταποκριθεί σε προκλήσεις αν δεν έχει μάθει πρώτα τα βασικά.
- Η εκπαίδευση ξεκινά από το σπίτι, σε περιβάλλον χωρίς αντιπερισπασμούς, και σταδιακά προχωρά σε πιο απαιτητικές καταστάσεις.
- Η βιασύνη να τελειώσει η εκπαίδευση
- Η εκπαίδευση είναι δια βίου διαδικασία. Ένας σκύλος μπορεί να αλλάξει συμπεριφορά ακόμα και στην ενηλικίωση του λόγω εμπειριών και αναπτυξιακών φάσεων.
- Η υπερβολική εμπιστοσύνη στο τι “νομίζεις” ότι ξέρεις για τον σκύλο σου
- Ο σκύλος εξελίσσεται καθημερινά. Δεν μπορείς να είσαι σίγουρος ότι θα αντιδράσει πάντα με τον ίδιο τρόπο.
- Ο μιμητισμός και η μεταφορά ανθρώπινων χαρακτηριστικών στον σκύλο
- Ο σκύλος δεν σκέφτεται όπως ένας άνθρωπος και η επικοινωνία του βασίζεται σε διαφορετικά σημεία αναφοράς.
- Η εκπαίδευση ως αντικείμενο επίδειξης
- Αν ο σκύλος σου μαθαίνει να εκτελεί εντολές για να εντυπωσιάζει τους άλλους, θα καταλάβει την ανούσια φύση αυτής της διαδικασίας και θα σταματήσει να συνεργάζεται.
- Η παρερμηνεία της κοινωνικοποίησης
- Κοινωνικοποίηση δεν σημαίνει ότι ο σκύλος σου πρέπει να είναι φιλικός με όλους.
- Κάθε σκύλος έχει διαφορετικά όρια και προτιμήσεις. Στόχος λοιπόν δεν είναι η ανεφικτη θετική αλληλεπίδραση με τα πάντα. Στόχος είναι ο σκύλος σου να μπορεί να παραμένει ηρεμός σε κάθε ερέθισμα και να έχει επίκεντρο πάντα εσένα!
- Η διαρκής ικανοποίηση του σκύλου ως αυτοσκοπός
- Η συνεχής επιδίωξη της ευχαρίστησης δεν δημιουργεί ευτυχία, αλλά μια διαρκή αίσθηση ανεπάρκειας.
- Ο σκύλος πρέπει να μάθει να βιώνει και την ηρεμία.
- Η παθητική στάση του κηδεμόνα κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης
- Ο σκύλος δεν λειτουργεί στο κενό. Ακόμα και αν απλά παρακολουθείς, είσαι μέρος της εμπειρίας του και επηρεάζεις τη συμπεριφορά του.
Το Κλειδί της Επιτυχίας
Η εκπαίδευση δεν είναι ένα σύνολο εντολών και τεχνικών. Είναι η τέχνη της δημιουργίας μιας σχέσης που επιτρέπει στον σκύλο να αισθάνεται ασφαλής, κατανοημένος και ικανός να εκφραστεί μέσα σε ένα πλαίσιο που του δίνει καθοδήγηση.
Η αλληλεπίδραση με τον σκύλο πρέπει να είναι αυθεντική, αληθινή και προσαρμοσμένη στις ανάγκες και την προσωπικότητά του. Ο στόχος δεν είναι να έχεις έναν υπάκουο σκύλο, αλλά έναν σύντροφο που θέλει να βρίσκεται δίπλα σου επειδή το επιλέγει.
Χρήστος Κούτσης
Εκπαιδευτής Σκύλων
|
