Ποια γυναικολογικά συμπτώματα είναι σοβαρά και ποια φυσιολογικά;
Μπορεί εμείς οι γυναίκες να ταλαιπωρούμαστε συχνά πυκνά με θέματα υγείας από μία άποψη όμως σήμερα είμαστε τυχερές!
Κι αυτό γιατί πλέον με τη βοήθεια συγκεκριμένων εξετάσεων, όχι μόνο μπορούμε να γνωρίζουμε με ακρίβεια την κατάσταση της υγείας μας, αλλά επιπλέον ακόμα και οι πιο σοβαρές παθήσεις μπορούν να διαγνωστούν έγκαιρα και στα πρώτα στάδια και να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά. Αρκεί να μην αμελούμε τους καθιερωμένους ελέγχους που μπορούν να σώσουν τη ζωή μας. Η υγεία μας έρχεται πάντα πρώτη!
Ινομυώματα
Πρόκειται για καλοήθη ογκίδια που βρίσκονται στη μήτρα και πολύ σπάνια μπορεί να εξελιχθούν σε κακοήθεις όγκους. Mία στις τρεις γυναίκες μπορεί να εμφανίσει ινομύωμα πριν τα 35 ενώ στην κλιμακτήριο μία στις δύο. Η αντιμετώπισή τους είναι ανάλογη με τη θέση και το μέγεθος τους.
Ινομυώματα που βρίσκονται μέσα στο τοίχωμα της μήτρας
Συνήθως έχουν μικρό μέγεθος και δε δημιουργούν προβλήματα. Αν όμως αυξηθούν σε μέγεθος μπορεί να υπάρχει περισσότερο αίμα κατά την περίοδο ή δυσκολίες στη σύλληψη. Σε αυτή την περίπτωση συνίσταται αφαίρεση είτε λαπαροσκοπικά είτε με ανοικτή κοιλιακή τομή.
Ινομυώματα που προβάλλουν στο εσωτερικό της μήτρας
Συνήθως επηρεάζουν άμεσα τη μορφολογία και τη δομή της μήτρας αυξάνοντας το αίμα κατά την περίοδο ενώ μπορεί να δημιουργήσουν και πρόβλημα υπογονιμότητας. Αν αυξηθούν σε τέτοιο βαθμό που να επηρεάζει το ενδομήτριο συνίσταται αφαίρεση. Συνήθως για την αφαίρεση τους εφαρμόζεται η υστεροσκοπική μέθοδος κατά την οποία ένα λεπτό εργαλείο το υστεροσκόπιο εισάγεται μέσω του τραχήλου στη μήτρα και το ινομύωμα αφαιρείται με διαθερμία ή laser χωρίς τομές.
Ινομυώματα που συνδέονται με τη μήτρα μέσω ενός μίσχου ή είναι στην εξωτερική επιφάνεια της μήτρας
Μπορεί να αυξηθούν πολύ σε μέγεθος και να δημιουργήσουν προβλήματα πίεσης στα γύρω όργανα όπως στο έντερο και στην ουροδόχο κύστη ή συστροφής (δηλαδή να συστραφούν γύρω από το μίσχο τους). Σε αυτές τις περιπτώσεις συνίσταται η αφαίρεση είτε λαπαροσκοπικά είτε με ανοικτή κοιλιακή τομή ενώ σε γυναίκες μεγάλης ηλικίας με πολύ μεγάλα ινομυώματα μπορεί να γίνει υστερεκτομή.
Tip: Με την εμμηνόπαυση καθώς μειώνεται σταδιακά η ποσότητα των οιστρογόνων τα ινομυώματα πιθανόν να σταματήσουν να αναπτύσσονται και να μικρύνουν.
Πολύποδες
Είναι καλοήθη μορφώματα μέσα στη μήτρα ή στο εσωτερικό του τραχήλου και εμφανίζονται σε 1 στις 10 γυναίκες πιο συχνά όμως στις γυναίκες άνω των 40. Είναι ορμονοεξαρτώμενα ογκίδια που μπορεί να προκαλέσουν βαριές περιόδους, αίμα στη μέση του κύκλου και υπογονιμότητα. Συνήθως ωστόσο είναι καλοήθεις επειδή όμως ένα ποσοστό αφορά σε προκαρκινικές αλλοιώσεις οι πολύποδες πρέπει να αφαιρούνται κάτι που γίνεται συνήθως με υστεροσκόπηση.
Κύστες στις ωοθήκες
Ανιχνεύονται συχνά κατά τη γυναικολογική εξέταση ρουτίνας ιδιαίτερα στην αναπαραγωγική ηλικία. Μπορεί να ανιχνευθούν τυχαία κατά τη διάρκεια του υπερηχογραφικού ελέγχου ή να αποτελούν λόγο επίσκεψης στον γυναικολόγο λόγω πόνου στην κοιλιά. Στην πλειονότητά τους είναι καλοήθεις όγκοι αλλά ένα μικρό ποσοστό είναι κακοήθεις, συνήθως στη εμμηνόπαυση. Αυτό εκτιμάται από τη γυναικολογική εξέταση, το υπερηχογράφημα και άλλες ειδικές εξετάσεις. Οι πιο συνηθισμένες μορφές κύστεων είναι:
Λειτουργικές κύστες: Είναι αρκετά κοινές. Συνήθως δημιουργούνται κατά τη διαδικασία ωορρηξίας π.χ. ένα ωάριο που δεν ολοκληρώνει τον φυσιολογικό κύκλο ωρίμανσης μπορεί να γίνει κύστη. Για τη θεραπεία τους μπορεί να χορηγηθούν αντισυλληπτικά αν και συχνά εξαφανίζονται μόνες τους.
Ενδομητρίωμα: σχηματίζεται από ιστό παρόμοιο μ’ αυτόν του ενδομητρίου που όμως μεγαλώνει μέσα στις ωοθήκες. Συχνά ονομάζεται και σοκολατοειδής κύστη γιατί το υγρό που περιέχει μοιάζει με παχύρευστη σοκολάτα ενώ μπορεί να περιέχει και αίμα. Μπορεί να προκαλεί πόνο (στην περίοδο ή τη σεξουαλική επαφή) και συχνά χρειάζεται να αφαιρεθεί είτε με ανοιχτό χειρουργείο είτε με λαπαροσκόπηση. Συχνά μπορεί να είναι μέρος του προβλήματος της ενδομητρίωσης.
Κυσταδένωμα: Είναι συνήθως μια κύστη(καλοήθης όγκος στο επιθήλιο της ωοθήκης) που επιμένει παρά το πέρασμα του χρόνου ή τη θεραπεία με αντισυλληπτικά. Αν είναι μικρή δε δημιουργεί πρόβλημα εκτός αν προκαλέσει φλεγμονή, αν όμως είναι μεγάλη μπορεί να προκαλέσει πόνο ή πίεση σε άλλα όργανα οπότε χρειάζεται αφαίρεση.
Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθήκων
Στις πολυκυστικές ωοθήκες υπάρχουν πολλές μικρές κύστες στις ωοθήκες που οφείλονται συνήθως σε ορμονικές διαταραχές λόγω στρες, ενδοκρινολογικών προβλημάτων, κακή λειτουργία του θυρεοειδή κ.ά. Πρόκειται για ένα συχνό φαινόμενο – μάλιστα αρκετά συχνό στις ελληνίδες- που δεν αποτελεί πάντα πρόβλημα. Οι πολυκυστικές ωοθήκες μπορεί να μην προκαλούν συμπτώματα απλά να ανιχνευθούν τυχαία κατά τον υπερηχογραφικό έλεγχο. Μπορεί όμως και να προκαλούν διαταραχές περιόδου, τριχοφυΐα, ακμή ή και προβλήματα γονιμότητας, παχυσαρκία και γενικά διαταραχές στον μεταβολισμό οπότε και μιλάμε για σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών. O γιατρός ανάλογα με τα προβλήματα που προκύπτουν θα διερευνήσει την κατάσταση με εξετάσεις και θα αποφασίσει αν απαιτείται θεραπεία με αντισυλληπτικά, ορμόνες ή άλλη ειδική θεραπεία για την ρύθμιση της λειτουργίας της ινσουλίνης.
Tip: Στις πολυκυστικές ωοθήκες συχνά μπορεί να βοηθήσουν η γυμναστική, η διατροφή χαμηλή σε υδατάνθρακες και η απώλεια κιλών.
Διαταραχές περιόδου
Αν και φυσιολογικός θεωρείται ένας κύκλος 28 ημερών (με μικρές αποκλίσεις πάνω κάτω 7 ημερών – από 21 έως 35 ημέρες), μόνο ένα μικρό ποσοστό των γυναικών είναι τόσο σταθερό. Όσον αφορά στη διάρκεια, μια φυσιολογική περίοδος συνήθως διαρκεί 3-5 ημέρες (συν πλην μία μέρα) και το συνολικό αίμα που χάνει μια γυναίκα είναι γύρω στα 30 με 80 ml (η συχνότητα δηλαδή με την οποία θα πρέπει να αλλάζει σερβιέτα μια γυναίκα τις πρώτες μέρες που το αίμα είναι περισσότερο είναι περίπου κάθε δύο με τρεις ώρες). Αν η περίοδος διαρκεί λιγότερο ή περισσότερο και η απώλεια αίματος είναι μικρότερη ή μεγαλύτερη μπορεί να υπάρχει κάποια διαταραχή. Διαταραχές περιόδου λοιπόν μπορεί να έχει μια γυναίκα είτε σε σχέση με τη διάρκεια του κύκλου είτε σε σχέση με την ποσότητα του αίματος.
Συχνομηνόρροια: Η περίοδος εμφανίζεται συχνότερα από κάθε 21 ημέρες.
Τι φταίει: Τα αίτια είναι κατά κανόνα ορμονικά (έλλειψη ωοθυλακιορρηξίας ή μειωμένη παραγωγή προγεστερόνης, της ορμόνης δηλ. που παράγεται από το ωοθυλάκιο μετά την ωοθυλακιορρηξία) αλλά μπορεί να οφείλεται και σε ψυχολογικούς παράγοντες.
Θεραπεία: Χορηγείται από τον γυναικολόγο προγεστερόνη στο δεύτερο μισό του κύκλου για 10 ημέρες και για χρονικό διάστημα 3-6 μηνών.
Αραιομηνόρροια: Η περίοδος εμφανίζεται αργότερα από κάθε 35 ημέρες.
Τι φταίει: Συνήθως συμβαίνει σε περιπτώσεις πολυκυστικών ωοθηκών.
Θεραπεία: Χορηγούνται φάρμακα υπό ιατρική παρακολούθηση για πρόκληση ωοθυλακιορρηξίας εάν η γυναίκα επιθυμεί να τεκνοποιήσει. Αλλιώς χορηγούνται αντισυλληπτικά για μεγάλο διάστημα (πάνω από έξι μήνες). Αν υπάρχει ακμή ή υπερτρίχωση χορηγούνται αντιανδρογόνα φάρμακα. Εάν συνυπάρχει παχυσαρκία πρέπει να μειωθεί το σωματικό βάρος με κατάλληλη διατροφή και άσκηση (κατά προτίμηση βάδισμα για 1 ώρα κάθε μέρα τουλάχιστον). Αν το πρόβλημα οφείλεται σε πρόωρη εμμηνόπαυση (σε γυναίκες δηλαδή κάτω των 40) η θεραπεία πρέπει να γίνει με ορμονικά σκευάσματα (θεραπεία υποκαταστάσεως με συνδυασμό οιστρογόνων και προγεστερόνης).
Αμηνόρροια: Θεωρείται πρωτοπαθής όταν η περίοδος δεν εμφανίζεται σε έφηβα κορίτσια και δευτεροπαθής όταν η έμμηνος ρύση σταματά για πάνω από 3 μήνες σε μια ενήλικη γυναίκα που είχε κανονικά περίοδο.
Τι φταίει: Σε έφηβα κορίτσια μπορεί να οφείλεται σε ορμονικές διαταραχές, πρόβλημα στην υπόφυση του εγκεφάλου και χρωμοσωμικές ή ανατομικές ανωμαλίες.Σε γυναίκες με δευτεροπαθή αμμηνόρροια, το πρόβλημα μπορεί να οφείλεται σε σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, αυξημένα ανδρογόνα, αλλαγή βάρους, υπερβολική άσκηση, στρες, φάρμακα αλλά και σε ψυχολογικούς παράγοντες.
Θεραπεία: αν η περίοδος δεν εμφανιστεί μέχρι την ηλικία των 15 πρέπει να γίνει κλινική εξέταση από γυναικολόγο, να ακολουθήσει ορμονικός έλεγχος και έλεγχος των χρωματοσωμάτων. Επίσης πρέπει να γίνει υπερηχογράφημα μαγνητικής τομογραφίας του εγκεφάλου και των επινεφριδίων. Στη δευτεροπαθή αμμηνόροια γίνεται γυναικολογική εξέταση, υπερηχογράφημα, αξονική τομογραφία εγκεφάλου και επινεφριδίων και κατόπιν ανάλογα με το αίτιο ακολουθεί η κατάλληλη θεραπεία από γυναικολόγο ή ενδοκρινολόγο. Το σωματικό βάρος θα πρέπει να επανέλθει στο φυσιολογικό ενώ πρέπει να αποφεύγεται το στρες. Επίσης να ενημερώνεται ο γιατρός σε περίπτωση που η γυναίκα κάνει χρήση ηρεμιστικών ή εθιστικών ουσιών.
Ολιγομηνόρροια: Η απώλεια αίματος είναι ιδιαίτερα μικρή ή/και διαρκεί λιγότερο από 2 μέρες.
Τι φταίει: Συνήθως τα χαμηλά επίπεδα των ορμονών ή ανατομικές ανωμαλίες στην μήτρα π.χ διάφραγμα.
Θεραπεία: Αν η γυναίκα κάνει χρήση αντισυλληπτικών χαπιών δεν υπάρχει ανησυχία γιατί τα αντισυλληπτικά μειώνουν την περίοδο χωρίς να δημιουργούν πρόβλημα. Σε άλλες περιπτώσεις ολιγομηνόρροιας μπορεί να υπάρχουν συμφύσεις στον τράχηλο της μήτρας και στο εσωτερικό της τοίχωμα (που συνήθως προκαλούνται μετά από φλεγμονές ή αποξέσεις – εκτρώσεις) και χρειάζεται να αντιμετωπιστούν από τον γυναικολόγο με μικροεπεμβάσεις μέσω του κόλπου και με ελαφριά νάρκωση.
Πολυμηνόρροια: Η συνολική διάρκεια της περιόδου μπορεί να κανονική όμως η απώλεια αίματος είναι μεγάλη ή μεγαλύτερη από ότι θα έπρεπε. Επίσης μπορεί η ροή αίματος να είναι κανονική όμως η περίοδος να διαρκεί περισσότερο από 7 μέρες οπότε μιλάμε για μηνορραγία.
Τι φταίει: Μπορεί να οφείλεται σε ορμονικές ή αιματολογικές διαταραχές, σε κύστεις ωοθηκών ή πολύποδες κ.α. Επίσης η μεγάλη διάρκεια περιόδου μπορεί να είναι συνηθισμένη τα πρώτα χρόνια μετά την εμφάνιση της περιόδου και να οφείλεται σε έλλειψη ορμονών.
Θεραπεία: η αιτία του προβλήματος πρέπει να αντιμετωπίζεται άμεσα. Aν αυτή είναι κύστη στις ωοθήκες, πολύποδας ή ινομύωμα πρέπει να αντιμετωπιστεί ανάλογα (π.χ. παρακέντηση, απόξεση ή χειρουργική αφαίρεση). Εκτός από την αντιμετώπιση του αιτίου σε αυτές τις περιπτώσεις πρέπει να ελεγχθεί και το ενδεχόμενο αναιμίας λόγω της μεγάλης απώλειας αίματος.
Επισκεφτείτε άμεσα τον γυναικολόγο αν εμφανίζεται αίμα σε μέρες άσχετες από την περίοδό σας.
Παράγοντες που μπορεί να προκαλέσουν διαταραχές περιόδου:
– Εφηβεία
– Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών
– Ορμονικές διαταραχές π.χ. ανεβασμένα επίπεδα προλακτίνης
– Αντισυλληπτικά χάπια ή άλλα φάρμακα
– Αύξηση ή απώλεια βάρους
– Υπερβολική σωματική άσκηση
– Στρες
– Εμμηνόπαυση ή πρώιμη εμμηνόπαυση
Τοσουνίδου Μαρίνα
Χειρουργός- Γυναικολογος-Μαιευτήρας
Διεύθυνση: Χρυσοστόμου Σμύρνης 26,Ωραιόκαστρο
Τηλ:2310697745 Κιν: 6937778581
