Αρχαίο Θέατρο Θάσου: Ένα Ταξίδι στην Ιστορία και την Αναστήλωση, γράφει ο Πάρης Βορεόπουλος*
Το αρχαίο θέατρο του νησιού βρίσκεται στο βορειοανατολικό άκρο της αρχαίας πόλης. Ήταν κατασκευασμένο σε μία φυσική κοιλότητα του λόφου στην περιοχή Λιμένα.
Το κοίλο του θεάτρου διέθετε βορειοδυτικό προσανατολισμό, δηλαδή είχε θέα προς την πόλη και τη θάλασσα. Η ύπαρξή του αναφέρθηκε πρώτη φορά από τον Ιπποκράτη, ο οποίος διέμενε στη Θάσο στα τέλη του 5ου αι. π.Χ.
Η παλαιότερη διαπιστωμένη οικοδομική φάση του θεάτρου της Θάσου ανήκει στις αρχές της ελληνιστικής περιόδου (τέλη 4ου – πρώτο τέταρτο 3ου αι. π.Χ.). Το διώροφο κτίσμα του 3ου αι. π.Χ. διέθετε μαρμάρινη πρόσοψη και ένα προσκήνιο, αποτελούμενο από μία σειρά δώδεκα κιόνων, τοποθετημένων μεταξύ δύο παραστάδων. Οι κίονες του οικοδομήματος έφεραν ραβδώσεις, καθώς και εγκοπές για την τοποθέτηση πινάκων (ζωγραφισμένα ξύλινα πλαίσια που αποτελούσαν το σκηνικό βάθος κάθε παράστασης). Στην κιονοστοιχία του προσκηνίου στηριζόταν η ξύλινη εξέδρα του λογείου. Στο δεύτερο όροφο της σκηνής υπήρχε κιονοστοιχία μικρότερου βάρους, από την οποία διασώθηκαν αρκετά αρχιτεκτονικά μέλη.
Το κοίλο του θεάτρου ξεκίνησε να κατασκευάζεται πιθανότατα τον 4ο αι. π.Χ. Τα ερείπια του κοίλου, όμως, που διασώζονται στην εποχή μας, χρονολογούνται στην ρωμαϊκή εποχή. Παρουσιάζει ημικυκλική διάταξη και εντοπίζονται αρκετές ασυμμετρίες ως προς την δόμησή του, αφού διαδέχτηκε αρκετές ανοικοδομήσεις.
Για τον αριθμό των εδωλίων δεν έχουμε κάποια έγκυρη πληροφόρηση, γνωρίζουμε όμως πως οι κερκίδες του κοίλου ήταν συνολικά τέσσερις.
Στην περιφέρεια του τμήματος της ημικυκλικής ορχήστρας υπήρχε αποχετευτικός αγωγός, συγκεκριμένα κάτω από το κατώφλι της βορειοανατολικής παρόδου. Το θέατρο υπέστη αρκετές μετασκευές από τον 1ο αι. μ.Χ. και εξής. Το κτίριο της σκηνής αποκαλύφθηκε ότι διέθετε ρωμαϊκή φάση, καθώς και ελληνιστική.
Το 1921 ξεκίνησε η ανασκαφική διαδικασία από τον G. Daux, μέλος της Γαλλικής Αρχαιολογικής Σχολής, στο χώρο που ήταν εγκατεστημένο το αρχαίο θέατρο. Η παραπάνω ανασκαφική διαδικασία δε διήρκησε παραπάνω από δύο χρόνια.
Η Ελληνική Αρχαιολογική εταιρεία δραστηριοποιείται στο θέατρο μετά το 1960, δίνοντας βάση όχι τόσο στην εξερεύνηση του μνημείου, αλλά στη στερέωση και συντήρησή του. Οι εντατικές εργασίες έγιναν για να μπορέσει να ενταχθεί το αρχαίο θέατρο της Θάσου στο πρόγραμμα παραστάσεων του Φεστιβάλ Φιλίππου-Θάσου, που ξεκινούσε το 1961. Με αφορμή αυτό το γεγονός έγιναν οι απαιτούμενες για την επαναχρησιμοποίηση του θεάτρου, με τη στερέωση των μαρμάρινων εδωλίων του κοίλου. Η ανασκαφική έρευνα στο θέατρο έχει ολοκληρωθεί.
Το 2010 εκπονήθηκε νέα ολοκληρωμένη μελέτη αποκατάστασης και ανάδειξης του αρχαίου θεάτρου της Θάσου, με αντικείμενο: τη συντήρηση, αποκατάσταση και μερική αναστύλωση του σκηνικού οικοδομήματος και των παρόδων του θεάτρου, την αντικατάσταση των κατεστραμμένων ξύλινων εδωλίων με μαρμάρινα, την εξασφάλιση πρόσβασης στο μνημείο σε άτομα με αναπηρία, τη δημιουργία χώρων υγιεινής και αναψυχής, προκειμένου το μνημείο να καταστεί ασφαλές τόσο για επίσκεψη, όσο και επανάχρηση.
*ΠΑΡΗΣ ΒΟΡΕΟΠΟΥΛΟΣ
Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Φοίτησε στο Κολλέγιο De La Salle. Σπούδασε Γαλλική Φιλολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Παράλληλα με τις πανεπιστημιακές του σπουδές, παρακολούθησε μαθήματα θεάτρου στη δραματική σχολή Κυριαζή Χαρατσάρη. Είναι κάτοχος του πτυχίου ΣΕΛΜΕ με χαρακτηρισμό επίδοσης Άριστα και του Πιστοποιητικού Δεξιοτήτων και Γνώσεων στις Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, συμμετέχοντας επιτυχώς στις εξετάσεις που πραγματοποιήθηκαν στο Κέντρο Πιστοποίησης Πληροφορικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Υπηρέτησε, επί σειρά ετών, ως καθηγητής και διευθυντής σε σχολεία στη Δημόσια Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.
Ασχολήθηκε με τη λογοτεχνία και δημοσίευσε έργα για την ποίηση, το θέατρο, την πεζογραφία, το δοκίμιο, τη μετάφραση κ.ά.
Έλαβε τιμητικές διακρίσεις από διάφορους πολιτιστικούς, πνευματικούς και κοινωνικούς φορείς.
Είναι μέλος του Συλλόγου Αποφοίτων της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. “Φιλόλογος”, της Αμφικτυονίας Ελληνισμού, της Ένωσης Λογοτεχνών Β.Ε. καθώς επίσης και Έφορος Δημοσίων Σχέσεων της Εταιρείας Συγγραφέων Β.Ε.
Με ενδιαφέρον για τη γνωριμία του πολιτισμού άλλων λαών, ταξίδεψε σε διάφορες χώρες της Ευρώπης, της Ασίας και της Αφρικής.
