8 Μαρτίου – Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας: Τιμούμε, Σεβόμαστε, Αναγνωρίζουμε, Ενδυναμώνουμε
Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, που γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 8 Μαρτίου, δεν είναι απλώς μια μέρα αφιερωμένη στο γυναικείο φύλο. Είναι μια ημέρα υπενθύμισης της αδιάκοπης προσπάθειας για ισότητα, σεβασμό, αναγνώριση και ενδυνάμωση.
Από ψυχολογική σκοπιά, αυτή η ημέρα δεν αφορά μόνο τους κοινωνικούς αγώνες ή την πολιτική διάσταση του φεμινισμού. Είναι και μια υπενθύμιση της εσωτερικής δύναμης, της αυτογνωσίας και της αυτοεκτίμησης που κάθε γυναίκα έχει ανάγκη για να ισορροπήσει τους πολλαπλούς της ρόλους. Είναι μια ευκαιρία να αναλογιστούμε πώς η κοινωνία και οι αντιλήψεις μας επηρεάζουν την ψυχική υγεία και την αυτοεικόνα των γυναικών, καθώς και τη σημασία της συναισθηματικής ανθεκτικότητας σε έναν κόσμο που συχνά επιβάλλει απαιτήσεις και προσδοκίες.
Ιστορικό Πλαίσιο
Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας έχει τις ρίζες της στις αρχές του 20ού αιώνα, όταν γυναίκες σε όλο τον κόσμο αγωνίζονταν για καλύτερες συνθήκες εργασίας, δικαίωμα ψήφου και ίσα δικαιώματα. Το κίνημα των σουφραζετών, που ξεκίνησε στα τέλη του 19ου αιώνα, έδωσε το έναυσμα για τη διεκδίκηση γυναικείων δικαιωμάτων, οδηγώντας σε μαζικές διαδηλώσεις και αλλαγές στη νομοθεσία.
- 1909: Η πρώτη “Ημέρα της Γυναίκας” γιορτάζεται στη Νέα Υόρκη από το Σοσιαλιστικό Κόμμα των ΗΠΑ.
- 1910: Η Γερμανίδα ακτιβίστρια Κλάρα Τσέτκιν προτείνει τη δημιουργία μιας Διεθνούς Ημέρας της Γυναίκας.
- 1911: Η πρώτη διεθνής γιορτή πραγματοποιείται σε Αυστρία, Δανία, Γερμανία και Ελβετία.
- 1917: Οι γυναίκες στη Ρωσία διαδηλώνουν στις 8 Μαρτίου ζητώντας “Ψωμί και Ειρήνη”, γεγονός που οδηγεί στην πτώση του τσάρου και την αναγνώριση των δικαιωμάτων τους.
- 1975: Ο ΟΗΕ αναγνωρίζει επίσημα την 8η Μαρτίου ως Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας.
Από τότε, η ημέρα αυτή αποτελεί σύμβολο του αγώνα για ισότητα και της προόδου που έχει σημειωθεί – αλλά και υπενθύμιση των αλλαγών που ακόμη πρέπει να γίνουν.
Στατιστικά Στοιχεία για τη Σύγχρονη Κατάσταση των Γυναικών
- Οι γυναίκες εξακολουθούν να αμείβονται κατά μέσο όρο 13% λιγότερο από τους άνδρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση (Eurostat 2023).
- Μία στις τρεις γυναίκες παγκοσμίως έχει βιώσει κάποια μορφή βίας στη ζωή της (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, 2022).
- Αν και οι γυναίκες αποτελούν το 60% των αποφοίτων πανεπιστημίων, κατέχουν μόνο το 25% των ηγετικών θέσεων παγκοσμίως.
- Στις περισσότερες χώρες, οι γυναίκες αφιερώνουν κατά μέσο όρο 2,5 φορές περισσότερο χρόνο από τους άνδρες στις οικιακές εργασίες και τη φροντίδα παιδιών.
Η Γυναίκα σε Κάθε της Ρόλο: Ψυχολογική Οπτική
Η γυναίκα δεν έχει μία και μοναδική ταυτότητα. Είναι πολυδιάστατη και συχνά καλείται να ισορροπήσει αντικρουόμενες απαιτήσεις, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει τη συναισθηματική της ευημερία.
- Η Γυναίκα ως Μητέρα
Ο μητρικός ρόλος είναι βαθιά συνδεδεμένος με την ταυτότητα της γυναίκας, συχνά όμως συνοδεύεται από ενοχές και πίεση. Το άγχος του να είναι «η τέλεια μητέρα» μπορεί να οδηγήσει σε ψυχική εξουθένωση. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι δεν υπάρχει ιδανική μητέρα, αλλά μια γυναίκα που κάνει το καλύτερο που μπορεί.
- Η Γυναίκα ως Εργαζόμενη
Οι γυναίκες συχνά παλεύουν με το σύνδρομο της απατεώνισσας (impostor syndrome), δηλαδή την αίσθηση ότι δεν αξίζουν τις επιτυχίες τους. Η αναγνώριση της αξίας τους και η ενίσχυση της αυτοπεποίθησης είναι ουσιαστικά βήματα για τη συναισθηματική τους ενδυνάμωση.
- Η Γυναίκα ως Σύντροφος
Ο ρόλος της συντρόφου απαιτεί συναισθηματική διαθεσιμότητα και ισορροπία ανάμεσα στην προσωπική ανεξαρτησία και τη σύνδεση με τον άλλον. Οι υγιείς σχέσεις βασίζονται στον σεβασμό, την επικοινωνία και την αυτογνωσία.
- Η Γυναίκα ως Κόρη, Αδελφή, Φίλη
Οι σχέσεις που διαμορφώνουμε ως γυναίκες με άλλες γυναίκες είναι εξαιρετικά σημαντικές για την ψυχική μας υγεία. Η συναισθηματική στήριξη, η αλληλεγγύη και η κοινότητα αποτελούν καταφύγιο σε δύσκολες στιγμές.
- Η Γυναίκα ως Δημιουργός Αλλαγής
Οι γυναίκες έχουν διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην προαγωγή κοινωνικών αλλαγών. Ωστόσο, η συνεχής προσπάθεια να αλλάξουν οι κοινωνικές δομές μπορεί να οδηγήσει σε ψυχική κόπωση. Η αυτοφροντίδα είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της δύναμής μας.
Ο Σεβασμός στη Διαφορετικότητα
Η ημέρα αυτή μάς υπενθυμίζει ότι κάθε γυναίκα είναι διαφορετική. Κάθε μία έχει τις δικές της προκλήσεις, τις δικές της ανάγκες, τα δικά της όνειρα. Οφείλουμε να σεβόμαστε και να αγκαλιάζουμε αυτή τη διαφορετικότητα – ανεξάρτητα από την εθνικότητα, την ηλικία, το επάγγελμα, τον σεξουαλικό προσανατολισμό ή τις επιλογές ζωής.
Η Επίδραση της Κοινωνίας στην Ψυχική Υγεία των Γυναικών
Η σύγχρονη κοινωνία προβάλλει συχνά αντιφατικά πρότυπα για τις γυναίκες. Πρέπει να είναι επιτυχημένες επαγγελματίες, τέλειες μητέρες, αφοσιωμένες σύντροφοι, δυναμικές και ευαίσθητες ταυτόχρονα. Αυτή η πίεση δημιουργεί άγχος, χαμηλή αυτοεκτίμηση και συγκρούσεις ταυτότητας.
Η ψυχολογική υποστήριξη, η θεραπεία και η αυτογνωσία είναι ισχυρά εργαλεία που βοηθούν τις γυναίκες να ξεπεράσουν περιοριστικές πεποιθήσεις και να δημιουργήσουν έναν εσωτερικό κόσμο βασισμένο στην αυτοαποδοχή και την αυθεντικότητα.
Η Ενδυνάμωση της Γυναίκας: Ψυχολογικές Διαστάσεις
Η αλλαγή δεν έρχεται από μόνη της. Χρειάζεται δράση και συλλογική προσπάθεια
- Αυτογνωσία και Αυτοπεποίθηση
Οι γυναίκες χρειάζεται να μάθουν να αναγνωρίζουν τη δική τους αξία, ανεξάρτητα από κοινωνικές προσδοκίες.
- Ανθεκτικότητα και Διαχείριση Άγχους
Η ψυχική ανθεκτικότητα είναι καθοριστική για να ξεπερνούν τις προκλήσεις, χωρίς να χάνουν την αίσθηση της ταυτότητάς τους.
- Καταπολέμηση της Έμφυλης Βίας και των Διακρίσεων
Οι ψυχολογικές επιπτώσεις της βίας και των διακρίσεων είναι βαθιές. Η ψυχολογική στήριξη και η ενίσχυση της αυτοεκτίμησης βοηθούν στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στον εαυτό.
- Εκπαίδευση και Ενημέρωση
Η ισότιμη πρόσβαση στην εκπαίδευση διασφαλίζει ότι κάθε γυναίκα μπορεί να διαμορφώσει το μέλλον της με βάση τις ικανότητές της, όχι τα στερεότυπα.
- Οικονομική Ανεξαρτησία
Η στήριξη των γυναικών στην αγορά εργασίας μέσω ίσων μισθών, υποστήριξης μητρότητας και ευκαιριών για ανέλιξη, δημιουργεί μια πιο δίκαιη κοινωνία.
- Γυναικεία Ηγεσία και Εκπροσώπηση
Οι γυναίκες πρέπει να βρίσκονται σε θέσεις λήψης αποφάσεων. Η αυξημένη συμμετοχή τους στην πολιτική, τις επιχειρήσεις και τα κέντρα εξουσίας οδηγεί σε μια ισότιμη κοινωνία.
Όχι Μόνο μια Μέρα – Κάθε Μέρα
- Να μιλάμε για την ψυχική και συναισθηματική υγεία των γυναικών.
- Να αναγνωρίζουμε τις κοινωνικές πιέσεις και να τις αποδομούμε.
- Να στηρίζουμε η μία την άλλη, χωρίς ανταγωνισμό και συγκρίσεις.
- Να ενισχύουμε την αυτοεκτίμησή μας, ανεξάρτητα από κοινωνικές προσδοκίες.
- Να δημιουργούμε ένα περιβάλλον όπου κάθε γυναίκα νιώθει ασφαλής και ελεύθερη να είναι ο εαυτός της.
«Η ενδυνάμωση ξεκινά από μέσα μας, όταν αναγνωρίζουμε τη δύναμή μας και ζούμε με βάση τη δική μας αλήθεια, όχι τις προσδοκίες των άλλων. Χρόνια πολλά σε όλες μας!»
Κυριακή Λέντζιου
Κλινική Ψυχολόγος BSc, MSc, PhD© – Ψυχοθεραπεύτρια
Κλινική Υπνοθεραπεύτρια – Τραυματοθεραπεύτρια EMDR
Οικογενειακή Συστημική Θεραπεύτρια
Εξειδικευμένη στις Διατροφικές Διαταραχές – Παχυσαρκία
Δωδεκανήσου 2 & Πλατεία Δημοκρατίας, Θεσσαλονίκη
Τηλ.:2310542702, Κιν.:6934708871
https://www.therapiamind.com
Βιβλιογραφία
• American Psychological Association (APA). (2020). Women’s Mental Health: Gender and Well-Being. APA Publishing.
• Brown, B. (2010). The Gifts of Imperfection: Let Go of Who You Think You’re Supposed to Be and Embrace Who You Are. Hazelden Publishing.
• Chodorow, N. (1999). The Reproduction of Mothering: Psychoanalysis and the Sociology of Gender. University of California Press.
• Eagly, A. H., & Carli, L. L. (2007). Through the Labyrinth: The Truth About How Women Become Leaders. Harvard Business Review Press.
• Gilligan, C. (1982). In a Different Voice: Psychological Theory and Women’s Development. Harvard University Press.
• Lips, H. M. (2020). Gender: The Basics. Routledge.
• United Nations Women. (2023). Gender Equality: Facts and Figures. Από: https://www.unwomen.org
• World Health Organization (WHO). (2022). Violence Against Women Prevalence Estimates, 2018-2021. WHO Publishing.
