*Άρθρο του καθηγήτη του πανεπιστημίου Αιγαίου Θ. Κουτρούκη στο www.oraiokastro24.gr
“Πρόσφατα ανακοινώθηκε η απόφαση συγκρότησης της Δημοτικής Επιτροπής Διαβούλευσης (ΔΕΔ) στο δήμο Ωραιοκάστρου με εκπροσώπους των φορέων και πολιτών, που εκδήλωσαν το ενδιαφέρον τους για συμμετοχή.
Κατά τον Schuler, η διαβούλευση αποτελεί μια διαδικασία αμφίδρομης επικοινωνίας εντός της οποίας οι συμμετέχοντες συζητούν τα ενδιαφέροντα τους με τρόπο εύλογο, καλοπροαίρετο και «ανοιχτό» προσδοκώντας να καταλήξουν σε μια κοινή θέση (Open Government, 2010).
Όπως είναι γνωστόν, ο «Καλλικράτης» (Ν. 3852/10) επιχείρησε να προωθήσει την αναβάθμιση της δημοκρατικής λειτουργίας της αυτοδιοίκησης διαμέσου συμμετοχικών διαδικασιών και βελτίωσης της αντιπροσώπευσης. Με τους νεότευκτους θεσμούς διαβούλευσης υιοθετήθηκαν ορισμένες συστάσεις της «Λευκής Βίβλου για την Ευρωπαϊκή Διακυβέρνηση» όπως είναι η συμμετοχή του πολίτη στη διαβούλευση πριν τη λήψη των αποφάσεων, η διάφανη άσκηση της εξουσίας και η υποχρεωτική λογοδοσία των δημοτικών αρχών.
Η ΔΕΔ φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα όργανο πολιτικής συμμετοχής στις διαδικασίες χάραξης των τοπικών πολιτικών. Ο ρόλος της είναι γνωμοδοτικός και η αρμοδιότητα της εκτείνεται από ζητήματα τοπικού ενδιαφέροντος και αποφάσεις κανονιστικού και οικονομικού χαρακτήρα μέχρι τη συζήτηση του προσχεδίου του προϋπολογισμού και του ετήσιου προγράμματος δράσης.
Η ΔΕΔ θα μπορούσε να αποτελέσει ένα μηχανισμό που θα συνδράμει τη λειτουργικότητα, διαφάνεια και αποτελεσματικότητα του Δήμου μας υπό τον όρο ότι θα τηρηθούν οι θεμελιώδεις προϋποθέσεις της διαβουλευτικής διαδικασίας: ευελιξία, καλή θέληση, διάθεση μάθησης, αμφισβήτηση στερεοτύπων, ευρύτητα οριζόντων θάρρος, ειλικρίνεια, ικανότητα δέσμευσης κ.α.
Πρωταρχικό μέλημα όμως πρέπει να είναι η υπέρβαση του ελλείμματος κουλτούρας κοινωνικής διαβούλευσης και η παροχή κατάλληλης εκπαίδευσης. Το παράδειγμα του Πανεπιστημίου Αιγαίου που υλοποιεί πρόγραμμα εκπαίδευσης αιρετών και στελεχών της αυτοδιοίκησης σε θέματα κοινωνικής διαβούλευσης σε έξι νησιά του αρχιπελάγους, μπορεί να βρει μιμητές.
Τέλος, η ίδια η συμμετοχή στις διαδικασίες της ΔΕΔ διαθέτει και μια ανδραγωγική διάσταση που μεσομακροπρόθεσμα μπορεί να «εκπαιδεύσει» τα μέλη της ΔΕΔ και να προσδώσει προστιθέμενη αξία στην τοπική κοινωνία. Η πρόκληση είναι μπροστά μας.
* Μον. Επικ. Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου
