Επικοινωνία στο ζευγάρι – Πώς επιτυγχάνεται; Γιατί ορίζει την εξέλιξη της σχέσης;

Επικοινωνία στο ζευγάρι – Πώς επιτυγχάνεται; Γιατί ορίζει την εξέλιξη της σχέσης;

Για να επιτευχθεί η επικοινωνία είναι απαραίτητο να πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις. Εκτός από την βασική προϋπόθεση, να υπάρχει δηλαδή ομιλητής και συνομιλητής, εξίσου σημαντικά είναι άλλα στοιχεία που καθορίζουν αν τελικά θα μεταφερθεί το μήνυμα και αν θα συνεχίσει να έχει την ίδια σημασία. Ο χρόνος που θα επιλέξουμε να επικοινωνήσουμε με τον συνομιλητή μας (π.χ. αν βιαζόμαστε και πρέπει να πούμε κάτι γρήγορα, αν είναι αργά το βράδυ και ο συνομιλητής μας είναι κουρασμένος), οι συνθήκες που θα επικρατούν (π.χ. εξωτερικός χώρος, θόρυβος, αν ακούνε άλλα άτομα) αλλά και ο τρόπος με τον οποίο θα απευθυνθούμε σε κάποιον (π.χ. αν είμαστε εκνευρισμένοι, απαιτητικοί, πιεστικοί) καθορίζουν την επιτυχία ή την αποτυχία της επικοινωνίας και τη διατήρηση ή μη του μηνύματος που στέλνουμε.

Πολύ συχνά οι άνθρωποι για να ξεκινήσουμε ή να διατηρήσουμε μια σχέση θέτουμε ως βασική προϋπόθεση την επικοινωνία με τον/την σύντροφό μας. Τι σημαίνει επικοινωνία στα ζευγάρια; Πώς επιτυγχάνεται; Γιατί αποτελεί μείζον ζήτημα για την εξέλιξη της σχέσης; Όταν λέμε ότι επιθυμούμε να επικοινωνούμε με το έτερον ήμισυ δεν εννοούμε απαραίτητα ότι θέλουμε να μιλάμε. Πολλές φορές θεωρούμε επιτυχία σε μια σχέση να μας καταλαβαίνει ο/η σύντροφός μας χωρίς να χρειάζεται να εκφράσουμε λεκτικά αυτό που θέλουμε. Λέμε για παράδειγμα: « Γνωριζόμαστε αρκετά καλά, πρέπει να καταλαβαίνει τι θέλω να πω και να μην θυμώνει» Τι γίνεται όμως αν αυτό δεν συμβεί; Τις περισσότερες φορές καταλήγουμε σε καυγά. Άλλοτε εκφράζουμε λεκτικά την επιθυμία μας αλλά πάλι ο/η σύντροφός μας δεν μας καταλαβαίνει- «Του εξήγησα ότι θέλω να βγούμε αλλά μου είπε ότι τον πίεσα» Πόσο δύσκολο είναι να καταλάβει τι του ζητάμε; Γιατί και αυτή η προσπάθεια καταλήγει σε καυγά; Μήπως τελικά η επικοινωνία δεν είναι τόσο απλή όσο φανταζόμαστε ή ξεχνάμε άλλους παράγοντες;

Οι συγκρούσεις στα ζευγάρια είναι συνήθως συγκρούσεις αναγκών. Αυτό που επιζητά στο βάθος κάθε σύντροφος είναι να εκφράσει την ανάγκη του, να γίνει κατανοητή και σεβαστή. Οι καυγάδες πολλές φορές μπορεί να ξεκινούν από απλές και ασήμαντες αφορμές αλλά σπάνια μένουν εκεί. Οι σύντροφοι θυμούνται καταστάσεις από το παρελθόν που τους πλήγωσαν, τους πίκραναν, τους έκαναν να νιώσουν προδομένοι ή παραμελημένοι, θυμώνουν και αποζητούν δικαίωση. Τελειώνει όμως το ζήτημα εκεί; Η μια σκέψη φέρνει την άλλη, το ένα συναίσθημα το άλλο και συνεχίζουν ακατάπαυστα τον καυγά μέχρι να εξαντληθούν και να σταματήσουν χωρίς όμως να έχει επιλυθεί το πρόβλημα. Έτσι καταλήγουν σε άλλα πολύ σοβαρότερα ζητήματα που έχουν και μεγαλύτερη διάρκεια.

Ποιες είναι οι αιτίες που οδηγούν στην αποτυχία της επικοινωνίας;

Τις περισσότερες φορές αυτό που επιθυμούμε είναι να έχουμε δίκιο, να είμαστε σωστοί, να μας πουν «μπράβο». Το αποτέλεσμα είναι να προσπαθούμε να εκμαιεύσουμε από τον/την σύντροφό μας αυτή την παραδοχή και να μην ακούμε αυτό που μας λέει. Ακόμα και αν τον ακούσουμε, αλλά δεν καλύπτει αυτή την ανάγκη θυμώνουμε και επιμένουμε στη δική μας σκέψη.

Κρίνουμε και χαρακτηρίζουμε με αποτέλεσμα να οδηγούμε τον/την σύντροφο σε αμυντική στάση. Σταματά να ακούει όσα λέμε και επιτίθεται με δικές του κρίσεις και χαρακτηρισμούς.

Μειώνουμε τον συνομιλητή μας για να βρεθούμε εμείς σε ανώτερη θέση. Στηρίζουμε τη δική μας υπεροχή στην υποτίμησή του. Και σε αυτή την περίπτωση η προσοχή φεύγει από το πραγματικό θέμα και στρέφεται στην άμυνα που πρέπει να υψώσουμε.

Αποφεύγουμε τη συζήτηση ή αλλάζουμε θέμα ακόμα και αν ο/η σύντροφός μας θέλει να συζητήσουμε. Πιστεύουμε ότι δεν θα έχει καλύτερη κατάληξη και αφιερώνουμε τον ελεύθερο χρόνο και την ενέργειά μας σε άλλες δραστηριότητες. Έτσι παραμελούμε τη σχέση μας και τις ανάγκες του/της συντρόφου μας ενισχύοντας του την ανασφάλεια.

Απομονωνόμαστε και κρατάμε μούτρα. Κλεινόμαστε στον εαυτό μας και αρνούμαστε να εξηγήσουμε στον/στην σύντροφό μας τι θέλουμε. Είναι σαν να τον «εκδικούμαστε» για την έλλειψη κατανόησης συνεχίζοντας με αυτό τον τρόπο τη διαφωνία και οδηγώντας στην απομάκρυνση.

Με ποιους τρόπους επικοινωνούμε πραγματικά;

Οι σχέσεις είναι ζωντανέςεξελίσσονται μαζί με εμάς και ακολουθούν την πορεία στην οποία τις θέτουμε. Δεν υπάρχει τέλεια σχέση όπως δεν υπάρχουν τέλειοι άνθρωποι. Δεν πρέπει να ξεχνάμε, όμως ότι με την αγάπη και την φροντίδα όλα τα πράγματα γίνονται ομορφότερα. Αγάπη και φροντίδα χρειάζεται και η σχέση για να ανθίσει και να μας προσφέρει στιγμές ευτυχίας. Η επικοινωνία θα βοηθήσει…..

  • Εκφράστε λεκτικά τα συναισθήματά σας. Πείτε απλά αυτό που θέλετε χωρίς να χρειάζεται να απολογηθείτε ή να εξηγήσετε γιατί νιώθετε έτσι και μην περιμένετε να μπει ο/η σύντροφός σας μέσα στο μυαλό σας για να το καταλάβει. Δεν είναι σίγουρο ότι γνωρίζει τι ακριβώς θέλετε αν δεν το εκφράσετε.
  • Χρησιμοποιήστε το «θέλω» αντί του «πρέπει». Αντί να πείτε για παράδειγμα: «θα έπρεπε να είχες καταλάβει τι ήθελα να σου πω» «Πρέπει να ασχολείσαι μαζί μου περισσότερο» μπορείτε να αντικαταστήσετε το «πρέπει» με το «θέλω» και να πείτε: «Θέλω να ασχολείσαι μαζί μου περισσότερο» «Θέλω να περνάμε περισσότερο χρόνο μαζί» «Θέλω να σου πω πώς αισθάνομαι»
  •  Ξεκινήστε με το «εγώ» πριν περάσετε στο «εσύ». Δηλώστε τις δικές σας ανάγκες και σκεφτείτε τι μπορείτε να κάνετε πρώτοι για να βελτιώσετε την επικοινωνία στη σχέση σας. Όταν ξεκινά η επίθεση με το «εσύ» «Εσύ φταις που γίναμε έτσι» «Εσύ δεν με καταλαβαίνεις» τότε η μάχη των φύλων αρχίζει.
  • Επιβεβαιώστε αν αυτό που καταλάβατε είναι σωστό. Επαναλάβετε αυτό που ακούσατε από τον/την σύντροφό σας και ρωτήστε αν καταλάβατε καλά. Θα αποφύγετε παρεξηγήσεις και θα του δώσετε τη δυνατότητα να συνειδητοποιήσει πώς ακούστηκε αυτό που είπε.
  •  Μείνετε σταθεροί σε αυτά που εκφράζετε. Δηλώνετε σιγουριά και δημιουργείτε κλίμα ασφάλειας στον/στην σύντροφό σας.
  • Παραδεχτείτε τα λάθη σας και ζητήστε συγνώμη. Μη ξεχνάτε ότι αυτή η συμπεριφορά χαρακτηρίζει ανθρώπους δυνατούς. Αφήστε για λίγο τον εγωισμό και χαρείτε την ηρεμία που προσφέρει μια τόσο μικρή λέξη.
  • Μάθετε να ακούτε. Είναι το πιο σημαντικό πράγμα που μπορούμε να κάνουμε για να επικοινωνήσουμε με κάθε άνθρωπο. Ακούστε προσεκτικά, χωρίς να διακόπτετε και χωρίς να προετοιμάζετε τη δική σας απάντηση γιατί μόνο τότε δίνετε τη σημασία που αξίζει στα λεγόμενα του/της συντρόφου σας και είστε σε θέση να καταλάβετε τι πραγματικά θέλει.

Πολλά μηνύματα περνάμε στον συνομιλητή μας μέσω της εξωλεκτικής επικοινωνίας χωρίς να χρειάζεται να μιλήσουμε. Αυτή η μορφή επικοινωνίας είναι ίσως πιο σημαντική γιατί δηλώνει όσα τα λόγια δεν λένε. Η στάση του σώματος, το βλέμμα, η κίνηση των χεριών μπορούν να μαρτυρήσουν την πρόθεση και τη διάθεση του ομιλητή. Σκεφτείτε ένα ζευγάρι όπου ο ένας στέκεται απέναντι από τον άλλο με σταυρωμένα χέρια, κουνώντας ειρωνικά το κεφάλι και στρέφοντας το βλέμμα αλλού. Ποιο είναι το μήνυμα που θα περάσει στον συνομιλητή του; Ποια συναισθήματα θα του δημιουργήσει; Θα μπορέσει να συνεχιστεί ειρηνικά η συζήτηση; Ελέγξτε, λοιπόν τις αντιδράσεις σας και προσπαθήστε να παρατηρείτε τα εξωλεκτικά μηνύματα που μεταδίδετε ώστε να μπορείτε να τα συνειδητοποιείτε.

Το να διαφωνεί ένα ζευγάρι δεν σημαίνει απαραίτητα ότι δεν ταιριάζουν μεταξύ τους. Άλλωστε η διαφορετικότητα είναι που μας εξελίσσει.
Ίσως δεν χειρίζονται σωστά τις καταστάσεις αλλά ακόμα και η διαφωνία δείχνει ότι προσπαθούν να επικοινωνήσουν ο ένας στον άλλο τις ανάγκες του.
Αφιερώστε χρόνο στη σχέση σας, φανείτε ειλικρινείς με το εαυτό σας και τον/την σύντροφό σας και ζήστε όμορφες στιγμές.

Τάνια Μανωλούδη Συμβουλευτική Ψυχικής Υγείας
vendo

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.