Μαθησιακές δυσκολίες αντί τεμπελιάς και αδιαφορίας
μαθησιακές δυσκολίες δυσλεξία διάβασμα γραφή τεμπελιά σχολείο οικογένεια αυτοπεποίθησης παιδιούΟ όρος μαθησιακές δυσκολίες είναι ευρέως διαδεδομένος και ακούγεται πολύ συχνά για ένα πλήθος διαφορετικών δυσκολιών που αντιμετωπίζουν οι μαθητές στην προσπάθεια τους να διευρύνουν τη διαδικασία της μάθησης και της γνώσης.
Τι εννοούμε όμως με τον όρο μάθηση; Εν συντομία μπορούμε να πούμε ότι μάθηση είναι η τροποποίηση, η διαφοροποίηση της συμπεριφοράς των ανθρώπων μετά από τις εμπειρίες που αποκτούν με την αλληλεπίδραση τους με το περιβάλλον η οποία έχει αντικειμενικό σκοπό να προσαρμοστούν με τον καλύτερο δυνατόν τρόπο σε αυτό.
Από την άλλη πλευρά, οι μαθησιακές δυσκολίες συνδέονται με συγκεκριμένη δυσχέρεια που αντιμετωπίζει το παιδί σε έναν ορισμένο τομέα, για παράδειγμα στην ανάγνωση ή στην αρίθμηση και η οποία δεν επηρεάζει κατ’ανάγκην την επίδοση του σε άλλους τομείς. Πρόκειται επί της ουσίας για μία κατηγορία διαταραχών οι οποίες προκαλούν αδυναμία σε μία ή περισσότερες περιοχές οι οποίες σχετίζονται με τη μάθηση. Συχνά, χρησιμοποιείται ο όρος “δυσλεξία” για την περιγραφή τους. Η δυσλεξία όμως αναφέρεται μόνο σε μία συγκεκριμένη διαταραχή, αυτή της αναγνωστικής ικανότητας.
μαθησιακές δυσκολίες δυσλεξία διάβασμα γραφή τεμπελιά σχολείο οικογένεια αυτοπεποίθησης παιδιούΟι μαθησιακές δυσκολίες δεν πρέπει να συγχέονται με την νοητική αδυναμία. Η νοημοσύνη ή ευφυΐα αναφέρεται στη γενική ικανότητα κάποιου να αντιλαμβάνεται και να επεξεργάζεται πληροφορίες. Οι μαθησιακές ικανότητες αναφέρονται στα εργαλεία που χρειάζεται κάποιος ώστε να αντιληφθεί και να επεξεργαστεί πληροφορίες. Σύμφωνα με τα πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα πιστεύεται ότι οι μαθησιακές δυσκολίες οφείλονται σε δυσλειτουργίες του κεντρικού νευρικού συστήματος που επηρεάζουν τις ικανότητες λήψης, επεξεργασίας και μετάδοσης των πληροφοριών.
Αυτό μας καταδεικνύει ότι τα παιδιά που αντιμετωπίζουν μαθησιακές δυσκολίες έχουν όλες τις δυνατότητες και την αναγκαία νοημοσύνη για να ανταπεξέλθουν αρκεί να μπορέσουμε να ενισχύσουμε τα υπάρχοντα εργαλεία και τις διαδικασίες που εμπλέκονται στην επεξεργασία των πληροφοριών.
Ταυτόχρονα, οι μαθησιακές δυσκολίες, δεν πρέπει να συγχέονται με συμπεριφορικά-ψυχολογικά προβλήματα, όπως αδυναμία συγκέντρωσης της προσοχής, υπερβολικό άγχος, έλλειψη κινήτρων για προσπάθεια κλπ.
Τα παιδιά που βιώνουν τέτοιες δυσχέρειες χρεώνονται πολλές φορές από το περιβάλλον (γονείς, εκπαιδευτικούς και άλλους) αυτή τη δυσπραγία ως τεμπελιά, ραθυμία αδιαφορία, έλλειψη θέλησης και πολλά άλλα αρνητικά χαρακτηριστικά που όμως δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Οι μαθησιακές δυσκολίες είναι από τους πιο συχνούς λόγους προβλημάτων και αποτυχιών στο σχολείο. Για κάθε 10 παιδιά σχολικής ηλικίας το ένα τουλάχιστον παρουσιάζει μαθησιακές δυσκολίες.
Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι πολλές φορές το αποτέλεσμα της νοητικής, της συμπεριφορικής και της μαθησιακής αδυναμίας είναι το ίδιο: σχολική δυσκολία ή αποτυχία. Είναι σημαντικό λοιπόν να διαφοροποιούμε την αιτία ώστε να σχεδιάζουμε τη σωστή αντιμετώπιση.
Μερικά από τα παιδιά αυτά είναι υπερκινητικά, δεν μπορούν να συγκεντρωθούν και αφαιρούνται εύκολα. Ο χρόνος κατά τον οποίο μπορούν να συγκεντρωθούν και να δώσουν προσοχή σε κάτι είναι μικρός. Δεν μπορούν να καθίσουν ήσυχα και να αφοσιωθούν σε μια ασχολία έστω και για λίγο. Επίσης υπάρχουν οικογένειες που έχουν οικογενειακό ιστορικό με ανάλογες περιπτώσεις.
Οι γονείς πρέπει να είναι ενήμεροι για τα πιο συχνά σημεία που μπορεί να παρουσιάσουν παιδιά που έχουν μαθησιακές δυσκολίες. Τα σημεία αυτά είναι:
το παιδί παρουσιάζει δυσκολίες στο να καταλαβαίνει και να ακολουθεί οδηγίες
έχει δυσκολίες να ξεχωρίζει το δεξί από το αριστερό, να αναγνωρίζει τις λέξεις και έχει τάση να εναλλάσσει τα γράμματα, τους αριθμούς (πχ συγχύζει το 36 με το 63) και τις λέξεις
το παιδί έχει δυσκολίες στο να θυμάται τι του έχει μόλις πει κάποιος
παρουσιάζει προβλήματα στο διάβασμα, στη γραφή, στην ορθογραφία, στα μαθηματικά και έτσι αποτυγχάνει στο να κάνει σωστά τις σχολικές εργασίες.
χάνει εύκολα ή τοποθετεί σε λάθος τόπο τις σχολικές εργασίες του, τα βιβλία του και άλλα αντικείμενα
έχει δυσκολίες στο να αντιληφθεί πλήρως την έννοια του χρόνου και συγχύζεται για παράδειγμα από έννοιες όπως χθες, σήμερα, αύριο
παρουσιάζει δυσκολίες συντονισμού στο περπάτημα, στα αθλήματα και σε δραστηριότητες όπως το να κρατά ένα μολύβι ή να δέσει τα κορδόνια των παπουτσιών του
Όταν παρουσιάζονται τέτοια προβλήματα είναι πολύ σημαντικό να τύχουν μιας ολοκληρωμένης αντιμετώπισης από ένα ειδικό, ο οποίος να είναι σε θέση να αξιολογήσει όλες τις διαφορετικές πτυχές του προβλήματος του παιδιού. Οι μαθησιακές δυσκολίες στα παιδιά μπορούν ν’ αντιμετωπισθούν με επιτυχία.
Στόχοι της αντιμετώπισης των μαθησιακών δυσκολιών
Εξάσκηση στη συγκεκριμένη περιοχή δυσκολίας
Αναπλήρωση της δυσκολίας χρησιμοποιώντας άλλες πιο αναπτυγμένες ικανότητες
Ενημέρωση του μαθητή/ριας για τις δυσκολίες έτσι ώστε να αυξηθούν τα κίνητρα για προσπάθεια και να αντιμετωπιστεί η έλλειψη αυτοπεποίθησης που πολύ συχνά συνοδεύει τα παιδιά που αποτυγχάνουν στο σχολείο
Ενίσχυση των γονέων και όλου του υποστηρικτικού περιβάλλοντος ώστε να μεγιστοποιηθούν τα αποτελέσματα
Η αντιμετώπιση πρέπει να είναι εξατομικευμένη ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε παιδιού, να λαμβάνει υπ’ όψη την οικογενειακή του κατάσταση, αξιολόγηση του μορφωτικού επιπέδου και συνεργασία με το σχολείο του παιδιού.
Η βοήθεια που χρειάζεται μπορεί να αφορά μόνο το παιδί αλλά μπορεί και όλη η οικογένεια να χρειάζεται κάποια θεραπευτική προσέγγιση. Είναι σημαντικό να ληφθούν μέτρα τόνωσης της αυτοπεποίθησης του παιδιού και να βοηθηθεί και η υπόλοιπη οικογένεια να αντιληφθεί και να προσαρμοστεί
