“Είναι από την Έμμα“; Αυτή ήταν η πρώτη ερώτηση των γονέων του 10χρονου κοριτσιού στους γιατρούς του Μεταμοσχευτικού Κέντρου Κερατοειδούς του νοσοκομείου Παπαγεωργίου της Θεσσαλονίκης, όταν τους τηλεφώνησαν για να τους ενημερώσουν πως βρέθηκε μόσχευμα για το μάτι της κόρης τους. Το κοριτσάκι ταλαιπωρείται τα τελευταία σχεδόν 8 χρόνια, μετά από ατύχημα που είχε στο σπίτι σε ηλικία 2,5 ετών κατά τη διάρκεια παιχνιδιού, από το οποίο επήλθε πρακτικά τύφλωση. Είχε ήδη υποβληθεί σε 4 χειρουργικές επεμβάσεις, εκ των οποίων και μια μεταμόσχευση, αλλά δυστυχώς απέρριψε εκείνο το μόσχευμα.

Η οικογένεια, που κατοικεί σε περιοχή της Νότιας Ελλάδας, μετέβη στη Θεσσαλονίκη, όπου το πρωί της Δευτέρας υποβλήθηκε δεύτερη φορά σε μεταμόσχευση κερατοειδούς χιτώνα. Η επέμβαση ήταν επιτυχής, με τους γιατρούς να αισιοδοξούν πως η μικρή θα κρατήσει το μόσχευμα και στο εξής θα βλέπει τον κόσμο με τα μάτια της Έμμας.

Με φωνή τρεμάμενη από τη συγκίνηση, ο διευθυντής της Β’ Πανεπιστημιακής Οφθαλμολογικής Κλινικής και του Μεταμοσχευτικού Κέντρου Κερατοειδούς του Παπαγεωργίου, καθηγητής του ΑΠΘ Νικόλαος Ζιάκας, ανακοίνωσε τα νέα βγαίνοντας από το χειρουργείο. Συνεχάρη τους γονείς της φοιτήτριας για τη γενναία απόφαση, που στηρίχθηκε σε επιθυμία της ίδιας της αδικοχαμένης κοπέλας, ενώ έκανε γνωστό πως το παράδειγμά τους ακολούθησαν και άλλοι, καθώς την Πέμπτη έχουν προγραμματιστεί άλλες τρεις μεταμοσχεύσεις κερατοειδούς.

Μιλώντας στο iatronet.gr, ο κ. Ζιάκας επισημαίνει πως οι δωρεές οργάνων αναζωπυρώνονται κάθε φορά που αναδεικνύεται στην επικαιρότητα μια ιστορία σαν της 21χρονης, που συγκινεί την κοινωνία.

Είναι θέμα αμέλειας

«Δεν νομίζω ότι είναι θέμα κακής διάθεσης, ότι δηλαδή ο κόσμος δεν θέλει να δώσει όργανα. Πραγματικά το ξεχνάμε, είναι θέμα αμέλειας», διευκρινίζει, προσθέτοντας πως στη δύσκολη ώρα του χαμού ενός αγαπημένου προσώπου δεν περνά από το μυαλό των πολιτών να προβούν σε αυτή την πράξη αλτρουισμού που θα χαρίσει ζωή και φως σε άλλους ανθρώπους.

«Κάνω μεταμοσχεύσεις σχεδόν 25 χρόνια. Κάθε φορά που γίνεται ένα συγκλονιστικό γεγονός και βλέπει το φως της δημοσιότητας, αυτομάτως βλέπουμε ένα peak μεταμοσχεύσεων τις επόμενες εβδομάδες. Είναι μαθηματικά βέβαιο ότι θα συμβεί», σημειώνει και αναφέρεται σε συγκεκριμένα παραδείγματα στο παρελθόν:

Τις πρώτες μέρες του 2014, ήταν η περίπτωση της 23χρονης Ειρήνης από το Μεσολόγγι, που σκοτώθηκε σε τροχαίο στα Μάλγαρα, επιστρέφοντας στη Θεσσαλονίκη από τις διακοπές των Χριστουγέννων. Λίγα χρόνια νωρίτερα είχε προκαλέσει συγκίνηση ο πατέρας ενός 20χρονου Αυστραλού τουρίστα που χτυπήθηκε μέχρι θανάτου από μπράβους στη Μύκονο. Οι δύο ιστορίες συγκίνησαν και προκάλεσαν μεγάλη αύξηση της δωρεάς οργάνων τις επόμενες εβδομάδες. “Για έναν μήνα ‘έβρεχε’ μοσχεύματα”, θυμάται ο καθηγητής, υπογραμμίζοντας και τη θετική συμβολή των Μέσων Ενημέρωσης σε αυτόν τον τομέα.

25 μεταμοσχεύσεις φέτος

Οι τρεις κερατοειδείς που θα μεταμοσχευτούν την Πέμπτη έφτασαν στο Παπαγεωργίου από νοσοκομεία της ευρύτερης περιοχής της Μακεδονίας και είναι όλοι από νέους ανθρώπους.

Ο δεύτερος κερατοειδής της Έμμας θα αξιοποιηθεί από το μεταμοσχευτικό κέντρο του νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ. Υπενθυμίζεται ότι η καρδιά της κοπέλας έχει μεταμοσχευτεί σε 40χρονη γυναίκα στο Ωνάσειο, ενώ στο Ιπποκράτειο της Θεσσαλονίκης έγιναν οι μεταμοσχεύσεις του ήπατος σε έναν 64χρονο από τα Γρεβενά και του ενός νεφρού σε 50χρονη από τη Θεσσαλονίκη.

Η μεταμόσχευση στο 10χρονο κορίτσι ήταν η 25^η που γίνεται στο Παπαγεωργίου από την αρχή της χρονιάς και θα φτάσουν την Πέμπτη τις 28. “Πιστεύω θα κλείσουμε με ένα ικανοποιητικό νούμερο, αν και μικρότερο από την προ COVID περίοδο, που είχαμε κοντά 50 κάθε έτος”, αναφέρει ο κ. Ζιάκας και προσθέτει: “Δυστυχώς, η ζημιά που έκανε η πανδημία ήταν μεγάλη. Πρώτον ποιος θα προλάβαινε να ασχοληθεί με τις μεταμοσχεύσεις όταν όλο το σύστημα ήταν εστιασμένο στον κορωνοϊό και δεύτερον όσοι έχαναν τη ζωή τους, είτε πέθαιναν από COVID άρα δεν μπορούσαν να δώσουν μοσχεύματα, είτε πέθαιναν από άλλη αιτία, αλλά δεν είχαν ελεγχθεί για COVID”. Παρά τις δυσκολίες, το 2021 έγιναν 37 μεταμοσχεύσεις.

Η λίστα αναμονής του νοσοκομείου περιλαμβάνει 160 ασθενείς που περιμένουν ένα μόσχευμα που θα τους αλλάξει τη ζωή. “Πέρα από τα ζωτικά όργανα, όπως η καρδιά και το ήπαρ, που είναι απαραίτητα για την διατήρηση της ζωής, ένα από τα βασικότερα – ίσως το βασικότερο – που πρέπει να έχει κάποιος που ζει είναι η όραση”, υπογραμμίζει ο κ.Ζιάκας και προσθέτει: “Το παράδειγμα της κοπέλας υπενθυμίζει σε όλους μας πως χρειαζόμαστε και άλλους δότες. Αύριο ο καθένας από εμάς μπορεί να βρεθεί σε ανάγκη”.

Παρά το γεγονός ότι τα παιδιά είναι πιο εύκολο να κάνουν απόρριψη μοσχεύματος, λόγω πιο έντονου ανοσοποιητικού, ο καθηγητής είναι αισιόδοξος ότι η έκβαση αυτή τη φορά θα είναι επιτυχής. Καθοριστικός παράγοντας είναι και το ότι η δότρια του μοσχεύματος ήταν νέα και υγιής.