Στην προσπάθειά τους να κρύψουν την ανεπάρκειά τους, οι ιθύνοντες του Οργανισμού χρησιμοποιούν κάθε μέσο: από απειλές και ψέματα μέχρι υποσχέσεις και κολακείες – Αποκαλυπτικό ρεπορτάζ της “ΜτΚ”
Το βράδυ της Παρασκευής 4 Ιανουαρίου θα μείνει αξέχαστο στο σταθμάρχη του ΟΑΣΘ στη Σταυρούπολη. Εμφανίστηκε, όπως μάθαμε, ένα μαύρο αυτοκίνητο, από το οποίο κατέβηκε ο οδηγός και του είπε ότι είναι από τη Διεύθυνση Πολιτικής Προστασίας της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. «Αύριο να μην κυκλοφορήσετε τα λεωφορεία, γιατί θα χιονίσει πολύ», ήταν η εντολή που έδωσε.
Πράγματι, το επόμενο πρωί μάταια οι μεροκαματιάρηδες του Σαββάτου περίμεναν στις στάσεις. Οι καθαρίστριες, οι σερβιτόροι, οι εμποροϋπάλληλοι, οι κομμώτριες. Δεν κυκλοφορούσε κανένα λεωφορείο, εκτός από τρία της γραμμής του αεροδρομίου, τα οποία κάπου κινούνταν. Οι μεροκαματιάρηδες αναγκάστηκαν να πάρουν ταξί ή να περπατήσουν μέσα στην παγωνιά.
Το πρωί εμφανίστηκε σε εκπομπή της ΕΡΤ ο διευθύνων σύμβουλος του ΟΑΣΘ Σάββας Παναγιωτίδης και είπε ότι τα λεωφορεία δεν κυκλοφορούν, επειδή «η Πολιτική Προστασία της περιφέρειας έδωσε εντολή για απαγόρευση κυκλοφορίας». Επειδή όλοι μας θυμόμαστε ότι ποτέ δεν έμεινε η Θεσσαλονίκη χωρίς λεωφορεία λόγω χιονιού, αρχίσαμε τα τηλεφωνήματα, προκειμένου να μάθουμε τι έχει συμβεί.
Από την πλευρά της περιφέρειας το διέψευδαν κατηγορηματικά. «Ουδέποτε δώσαμε τέτοια εντολή. Δεν έχουμε τέτοια αρμοδιότητα εξάλλου. Η κυκλοφορία των οχημάτων είναι δουλειά της τροχαίας, όχι δική μας. Αυτό που κάναμε ήταν να συστήσουμε στην τροχαία να ζητά από όλα τα οχήματα να κινούνται με αλυσίδες στην περιφερειακή οδό».
Είναι εντυπωσιακό ότι ο ΟΑΣΘ δεν επικαλέστηκε την τροχαία αλλά την περιφέρεια. Μάλιστα, προκειμένου να αποδείξουν οι ιθύνοντες ότι λένε την αλήθεια, κυκλοφόρησαν ένα βίντεο στο οποίο φαίνεται ένα μαύρο αυτοκίνητο να μπαίνει το βράδυ της Παρασκευής στο αμαξοστάσιο, να κατεβαίνει κάποιος, να λέει κάτι, και μετά να ξαναφεύγει. Χωρίς να φαίνονται πινακίδες ή να υπάρχει κάποια ένδειξη ότι το αυτοκίνητο ήταν «υπηρεσιακό», όπως ισχυρίστηκαν από τον ΟΑΣΘ.
Όπως ήταν φυσικό, η κατακραυγή για το εξόφθαλμο ψέμα ήταν μεγάλη. Έτσι, εσπευσμένα γύρω στις 12 άρχισαν να βγαίνουν κάποια λεωφορεία στους δρόμους της Θεσσαλονίκης, προκειμένου ο ΟΑΣΘ να αποφύγει περισσότερους μπελάδες, όπως για παράδειγμα μια εισαγγελική παρέμβαση, που θα μπορούσαν να προκαλέσουν οι αναρτήσεις στα ειδησεογραφικά σάιτ αλλά και στα social media.
Παιδαριώδεις δικαιολογίες, ψέματα και απειλές
Οι δικαιολογίες που ακούστηκαν από πλευράς ΟΑΣΘ για τη μη κυκλοφορία των λεωφορείων ήταν παιδαριώδεις. «Σε καμιά χώρα του κόσμου δεν βγαίνουν λεωφορεία με αλυσίδες». «Οι στάσεις είχαν πάγο, ο κόσμος μπορεί να τραυματιζόταν». «Τα λεωφορεία δεν κυκλοφορούν με αλυσίδες». «Οι αλυσίδες προκαλούν βλάβες στα λεωφορεία».
Εννοείται ότι όσο μεγαλύτερη η θέση τόσο πιο τερατώδεις οι δικαιολογίες και τα ψέματα. Ο πρόεδρος του Οργανισμού Στέλιος Παππάς κατήγγειλε την περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας για επιπολαιότητα. Σε συνέντευξή του στον Real FM 107,1, στις 8 Ιανουαρίου, είπε: «Περιμένω από τον κ. Τζιτζικώστα όχι να καταγγέλλει, αλλά να σχεδιάζει. Υπήρχε κάποιο σχέδιο από την Πολιτική Προστασία; Πριν επέλθουν οι καιρικές συνθήκες γίνεται μια σύσκεψη, η περιφέρεια δεν έκανε. Έχει πολύ μεγάλη ευθύνη η περιφέρεια, δεν υπήρχε κανένα σχέδιο. Τα λεωφορεία μας δεν είναι για να κάνουν βόλτες στους δρόμους, είναι για να μεταφέρουν με ασφάλεια τους πολίτες. Αυτήν την ευθύνη δεν μπορούμε να την αναθέσουμε σε κανέναν οδηγό και σε κανέναν εργαζόμενο. Νωρίς το πρωί του Σαββάτου δεν υπήρχε καμιά στάση χωρίς πάγο και χιόνι».
Ο κ. Παππάς δεν δίστασε να απειλήσει ανοιχτά δημάρχους. «Γνωρίζετε ότι ακόμη και σήμερα δεν μπορούμε να πάμε στις Συκιές; Έχω φωτογραφίες από την κατάσταση που επικρατεί ακόμη και σήμερα στις στάσεις. Εάν συνεχίσουν να βγάζουν γλώσσα οι δήμαρχοι, θα τις δημοσιεύσω».
Μια σειρά από ψέματα και κρυμμένες αλήθειες συνθέτουν τις δικαιολογίες του κ. Παππά. Όπως, για παράδειγμα, η σύσκεψη της περιφέρειας για το σχεδιασμό της Πολιτικής Προστασίας. Όπως ενημέρωσε ο προϊστάμενος της Αυτοτελούς Διεύθυνσης Πολιτικής Προστασίας της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας Χαράλαμπος Στεργιάδης, ο ΟΑΣΘ δεν προσήλθε στην ετήσια σύσκεψη, η οποία μάλιστα πραγματοποιήθηκε λίγες ημέρες πριν από την κακοκαιρία.
«Στις 20 Δεκεμβρίου πραγματοποιήθηκε η ετήσια σύσκεψη του διευρυμένου συντονιστικού οργάνου για την Πολιτική Προστασία, όπως προβλέπει η νομοθεσία. Στείλαμε πρόσκληση στον ΟΑΣΘ, όπως κάνουμε πάντοτε, ωστόσο δεν προσήλθε κανείς στη σύσκεψη», είπε στην «ΜτΚ» ο κ. Στεργιάδης.
Γιατί δεν υπήρχε σχέδιο;
Κάπως έτσι, ο ΟΑΣΘ βρέθηκε στην ανάγκη να εφεύρει την ιστορία για το «υπηρεσιακό αυτοκίνητο» που πήγε βράδυ στην Σταυρούπολη και μετέφερε την «απαγόρευση κυκλοφορίας της περιφέρειας». Ουσιαστικά, ο σταθμάρχης τον οποίο αναφέρουμε στην αρχή (σημ.: η «ΜτΚ» διαθέτει τα στοιχεία του) έμεινε εκτεθειμένος να φέρει το βάρος της ευθύνης, επειδή δεν κράτησε ούτε το όνομα ούτε τον αριθμό πινακίδας του αυτοκινήτου εκείνου που «μετέφερε την εντολή της περιφέρειας».
Το Σάββατο ο πρόεδρος του ΟΑΣΘ μίλησε σε κανάλι της Θεσσαλονίκης για «καμιά πενηνταριά» λεωφορεία που κυκλοφόρησαν το μεσημέρι της 5ης Ιανουαρίου. Στη συνέντευξη της 9ης Ιανουαρίου στον Real FM, πάντως, αναβάθμισε τον αριθμό σε 210. Κανείς, όμως, δεν πιστεύει το νούμερο αυτό.
Τι θα μπορούσε να κάνει ο ΟΑΣΘ προκειμένου να κυκλοφορήσουν τα λεωφορεία στους δρόμους της Θεσσαλονίκης; Στον παλιό ΟΑΣΘ υπήρχε σχέδιο αντιμετώπισης έκτακτων καταστάσεων. Σε περίπτωση χιονιού κυκλοφορούσαν κανονικά τα λεωφορεία στον αστικό ιστό, ενώ έβγαιναν 80 λεωφορεία με αλυσίδες στις περιφερειακές γραμμές. Υπήρχαν ετοιμοπόλεμα εφεδρικά 120 λεωφορεία. «Είχαμε λεωφορεία με αναμμένες μονίμως τις μηχανές, ώστε να μη μείνει πουθενά η πόλη χωρίς λεωφορεία», λέει στη «ΜτΚ» πηγή από τον ΟΑΣΘ. «Για πρώτη φορά στα χρονικά έκλεισε η υπηρεσία κίνησης, αλλά και η υπηρεσία συντήρησης». Μάλιστα, είναι χαρακτηριστικό ότι το Σάββατο δεν προσήλθαν στα αμαξοστάσια ούτε ο διευθυντής Συντήρησης -δήλωσε αποκλεισμένος στο σπίτι του στο Ρετζίκι- ούτε η διευθύντρια Κίνησης.
Τελικά πόσα λεωφορεία κυκλοφορούν;
Ο κ. Παππάς προσφάτως δεν δίστασε να επιτεθεί σε δημοσιογράφο, αρνούμενος να απαντήσει στις ερωτήσεις της, επειδή δεν του άρεσαν. Την κατηγόρησε ότι «δεν έχει τα στοιχεία πόσα λεωφορεία κυκλοφορούν». Αλήθεια, υπάρχουν αυτά τα στοιχεία; Ποιος τα διαθέτει αξιόπιστα και αρχειοθετημένα; Κάθε φορά που γίνεται η ερώτηση για τον αριθμό των λεωφορείων που κυκλοφορούν, οι απαντήσεις δίνονται είτε πρόχειρα είτε είναι προκατασκευασμένες, αναλόγως του ποιος ρωτάει.
Μετά τη ΔΕΘ, η κατάσταση στον ΟΑΣΘ όλο και χειροτερεύει. Τις τελευταίες ημέρες του Δεκεμβρίου και τις πρώτες του Ιανουαρίου περίπου 350 λεωφορεία ήταν στους δρόμους. Εξ αυτών, περίπου τα 50 ήταν σε κακή κατάσταση.
Στις 8 Ιανουαρίου κυκλοφόρησαν περίπου 300. Ωστόσο, όταν λέμε ότι «κυκλοφόρησαν», δεν εννοούμε απαραιτήτως ότι έβγαλαν ολόκληρη την ημέρα. Μπορεί να βγήκαν για λίγα λεπτά, να μετρήθηκαν και να ξαναγύρισαν στα αμαξοστάσια λόγω ακαταλληλότητας.
Σοβαρές βλάβες και αδυναμία επισκευής
Αν και η προειδοποίηση της ΕΜΥ για την κακοκαιρία ήταν σαφής και συγκεκριμένη, ο ΟΑΣΘ δεν εκπόνησε το παραμικρό σχέδιο αντίδρασης, ώστε να μην παραλύσει η Θεσσαλονίκη από έλλειψη λεωφορείων. Δεν φρόντισαν να συνεννοηθούν με τους αρμοδίους των δήμων για τον αποχιονισμό και την ασφαλή έξοδο των λεωφορείων από τα αμαξοστάσια. Να σημειωθεί, επίσης, ότι η τοποθέτηση αλυσίδων αλλά και η επισκευή βλαβών στα λεωφορεία έχει γίνει άθλος με τις χαμηλές θερμοκρασίες. Κι αυτό, λόγω της κακής κατάστασης στην οποία βρίσκονται τα συνεργεία.
Οι θεόρατες πόρτες από τις οποίες μπαίνουν τα λεωφορεία δεν λειτουργούν ασφαλώς, με αποτέλεσμα να σημειωθούν δύο πτώσεις που, ευτυχώς, δεν προκάλεσαν τραυματισμούς. Η πρώτη ήταν το περασμένο καλοκαίρι στο συνεργείο της Σταυρούπολης και η δεύτερη πριν από λίγες εβδομάδες στο συνεργείο του Φοίνικα.
Το χαμηλό αριθμό των λεωφορείων που κυκλοφορούν τις τελευταίες ημέρες παραδέχεται και πηγή της «ΜτΚ» από τη διοίκηση του ΟΑΣΘ. Σύμφωνα με αυτήν, την Τετάρτη 9/1 κυκλοφόρησαν 346 λεωφορεία και περίπου τόσα και την Πέμπτη. «Λόγω έλλειψης οδηγών και έκτακτων καιρικών συνθηκών, υπάρχει πρόβλημα σε πολλά λεωφορεία. Η παγωνιά δημιουργεί προβλήματα στις πόρτες και σε άλλα συστήματα», μας ενημέρωσαν.
Αλλά δεν είναι μόνο η παγωνιά και δεν είναι μόνο οι πόρτες. Είναι γνωστό ότι λείπουν ακόμη και ανταλλακτικά των 40 ή των 50 ευρώ. Το σύστημα προμηθειών έχει διαλυθεί εντελώς, ενώ οι βλάβες είναι πολλές, σοβαρές και επικίνδυνες. Το πρωί των Χριστουγέννων έσπασε το ακρόμπαρο του τιμονιού σε λεωφορείο που εκτελούσε το δρομολόγιο του Χ01 (ΚΤΕΛ – Αεροδρόμιο). Η τύχη ήταν ότι αυτό συνέβη σε φανάρι και όχι εν κινήσει, διότι η συγκεκριμένη βλάβη αφήνει το αυτοκίνητο ακυβέρνητο.
Αλλά και μια δεύτερη ολόιδια βλάβη συνέβη σε όχημα που εκτελούσε το δρομολόγιο 57 (Χορτιάτης – Βενιζέλου), ευτυχώς την ώρα που έφτανε στο τέρμα, χωρίς να τραυματιστεί κάποιος, στις 26 Δεκεμβρίου.
Από την ΕΛΒΟ στον ΟΑΣΘ
Υπάρχουν, όμως, και κάποιες ακατανόητες -με βάση την υπάρχουσα κατάσταση- κινήσεις από πλευράς ΟΑΣΘ και κυβέρνησης. Ενώ είναι δεδομένο ότι ο ΟΑΣΘ δεν πρόκειται να υπάρχει ακόμη για πολύ, καθώς επίκειται (ίσως και μέσα στις επόμενες εβδομάδες) η ίδρυση του νέου φορέα ΑΣΥΘ, προετοιμάζεται έργο τεχνολογικού εκσυγχρονισμού με προϋπολογισμό 39 εκατομμυρίων ευρώ! Πρόκειται για διαδικασίες fast track που προωθεί το υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής και το έργο αφορά τις «έξυπνες στάσεις» και το ηλεκτρονικό εισιτήριο. Επίσης, στις 31 Δεκεμβρίου το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης έστειλε εγκύκλιο στην ΕΛΒΟ, ανακοινώνοντας τη δυνατότητα μετάταξης εργαζομένων της στον ΟΑΣΘ.
