Πώς (και γιατί) να λέμε όχι: Μια απαραίτητη δεξιότητα που μας δυσκολεύει
Η άρνηση είναι μια δεξιότητα η οποία δυσκολεύει τους περισσότερους. Είναι πολύ συνηθισμένο πολλοί άνθρωποι να συνειδητοποιούν μάλιστα ότι αυτή η ανικανότητά τους να αρνούνται ή να απορρίπτουν κάτι συνδέεται και με το άγχος, το στρες και άλλες δυσκολίες με τις οποίες παλεύουν. Συνηθίζουμε να δεσμευόμαστε σε πολλά πράγματα και σε υπερβολικό βαθμό και συχνά νιώθουμε ότι πρέπει να πούμε ναι σε κάθε ευκαιρία που μας παρουσιάζεται.
Ωστόσο, κάθε νέα επιλογή συνοδεύεται και από ένα κόστος (π.χ. την απώλεια της ικανότητας να επενδύσουμε σε άλλες επιλογές). Για παράδειγμα, όταν αποφάσισα να κάτσω να γράψω αυτό το κείμενο, άφησα την επιλογή να κάνω γιόγκα, να πάω για καφέ, να δω έναν θεραπευόμενο, να κοιμηθώ κλπ. Κάθε επιλογή που κάνουμε έρχεται με ένα οικονομικό, χρονικό και σωματικό κόστος, αλλά φαίνεται να ξεχνάμε αυτό το κομμάτι. Οι άνθρωποι συχνά δυσκολεύονται να πουν όχι εξαιτίας πολλών διαφορετικών λόγων. Κάποιοι από αυτούς είναι η ανάγκη της κοινωνικοποίησης, οι προσδοκίες από φίλους και οικογένεια, ο φόβος μη χάσουμε κάτι και οι κοινωνικές δεσμεύσεις (π.χ. η απαίτηση να ικανοποιούμε το ρόλο της εργαζόμενης και της μητέρας).
Κάποιες φορές χρειάζεται να πούμε όχι στους άλλους, αλλά τις περισσότερες χρειάζεται πρώτα να μπορούμε να το πούμε στον εαυτό μας. Οι πελάτες μου συχνά εκφράζουν διάφορες ανησυχίες όταν σκέφτονται αν θα πουν όχι σε κάτι. Κάποιες από αυτές είναι οι εξής: δεν γνωρίζουν πότε να πουν το όχι ή σε τι, είναι αβέβαιοι για το ποιος είναι ο πιο ευγενικός τρόπος άρνησης, ανησυχούν για το πώς θα το αντιληφθεί ο άλλος.
Όσον αφορά στο τελευταίο, ενθαρρύνω αυτά τα άτομα να θυμούνται ότι ένα καλό προσωπικό όριο είναι να θυμόμαστε ότι δεν μπορούμε να ελέγξουμε την αντίδραση του άλλου σε κάτι – ο μόνος έλεγχος που έχουμε είναι στο να αξιολογήσουμε προσεκτικά ένα όχι και στο να το εκφράσουμε με σεβασμό και ευγένεια. Είναι σημαντικό να ξεκινήσουμε από αυτό· η εμπειρία και η επεξεργασία του άλλου ως προς την άρνησή σας δεν είναι δική σας ευθύνη. Θα σας φανεί χρήσιμο να θυμάστε ότι οι πιο λογικοί άνθρωποι θα ανταποκριθούν ήρεμα σε ένα απλό όχι και αν κάποιος είναι παράλογος, έχετε ακόμα ένα λόγο να αρνηθείτε και να θέσετε αυστηρά όρια. Γενικά, ενθαρρύνω τον κόσμο να συλλογιστεί πάνω σε ορισμένα ερωτήματα για να αξιολογήσει τα κόστη της εκάστοτε ευκαιρίας. Αυτά τα ερωτήματα είναι τα εξής:
Εναλλακτική Δράση