Πόσο αξίζω τελικά; Οι συνειδητές και ασυνείδητες αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές στις σχέσεις
«Πόσες φορές έπιασα τον εαυτό μου να είναι σιωπηλός, θολωμένος, απογοητευμένος. Όσο και αν την αγκάλιαζα με το νυχτικό της ενσυναίσθησης και της κατανόησής μου, τόσο εκείνη κρατούσε τις άμυνες της. Όσο την θαυμάζω και όσο και αν αισθάνομαι πράγματα για εκείνη, τόσο αυτή δεν καταλαβαίνει και εμμένει στο ίδιο ρεπερτόριο.
Προσπαθώ να βελτιώσω αυτά που χωλαίνουν τη σχέση μας αλλά εκείνη τα χαλάει όλα. Σαν να μην με ακούει. Σαν να θέλει να καταστρέψει ότι έχουμε χτίσει. Και εγώ από την άλλη βυθίζομαι όλο και περισσότερο σε μια ανούσια άβυσσο που με καταστρέφει.»
………………………
Αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές
Ο αυτοκαταστροφικός άνθρωπος επιβιώνει με την αίσθηση του «δεν αξίζω»
Η αυτοκαταστροφική συμπεριφορά συνιστά μια αινιγματική ψυχική διαταραχή που εκφράζεται σε ποικίλες εκφάνσεις της ζωής. Κάνοντας όμως ένα βήμα πίσω, ίσως συνειδητοποιήσουμε ότι οι αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές δεν είναι και ασυνήθιστες και δεν αφορούν αποκλειστικά παραδείγματα βίας, χρήσης ουσιών ή αυτοτραυματικών τάσεων.
Είναι κυρίως όλες εκείνες οι λεπτές, ενδόμυχες και ψυχαναγκαστικές επήρειες για αυτοσαμποτάζ, που δεν τις συνειδητοποιούμε αλλά επιτίθενται απροκάλυπτα στις διαπροσωπικές σχέσεις.
Είναι κάποιες συμπεριφορικές τάσεις, που σχεδόν γίνονται συνήθειες σε μια ρομαντική σχέση, σμιλεύοντας έτσι μια αρνητική ρητορική συναισθημάτων και σκέψεων του αυτοκαταστροφικού ατόμου πράγμα που οδηγεί σε τοξικές καταστάσεις, υποβιβάζει την προσπάθεια και την διάθεση του άλλου να προσπαθήσει για τη σχέση και πολλές φορές φέρνει συγκρούσεις μεταξύ των δύο συντρόφων για το τι είναι σωστό ή όχι, για τις ανάγκες του καθενός και τις επιθυμίες.
Ιδιαίτερα στις ρομαντικές σχέσεις, η αυτοκαταστροφική φιγούρα κινείται σε μια τροχιά ψευδαίσθησης ότι αγαπά τον άλλον. Ότι τον αγαπά αληθινά.
Αυτοκαταστροφικότητα και κρίση εαυτού
~Ο μόνος εχθρός μου, είναι ο εαυτός μου!
Η αυτοκαταστροφική νοοτροπία είναι μια βαθιά κρίση εαυτού.
Είναι σαν να βρίσκεται ο εαυτός στο χείλος του γκρεμού, σε ένα ασυνείδητο δίλλημα που ψιθυρίζει «να γυρίσω πίσω στο δρόμο που έχω μάθει και να είμαι ασφαλής ή να πηδήξω στο κενό ώστε να βουτήξω στην αλήθεια;».
Μια αλήθεια που κρύβει όλες τις επιθυμίες του «αξίζω σαν άνθρωπος», της εκτίμησης, της αγάπης από την μητέρα, όλους εκείνους τους θαμμένους και απαγορευμένους πόθους για συναισθηματική αποδοχή που πρώιμα στη ζωή κάποιος τις φίμωσε.
Η χαμηλή αυτοεκτίμηση και το σχεδόν μίσος προς τον εαυτό γυρνάει ανάποδα, σε αυτοκαταστροφικές σκέψεις και εκδηλώσεις που καταβάθος κραυγάζουν «πρόσεξέ με», γιατί ποτέ το άτομο δεν τράφηκε με προσοχή, στοργή και επιβράβευση. Παλεύει με τη στάση του να διαχειριστεί όλες τις ελλείψεις και τα τραύματα. Τραύματα που μετουσιώνονται σε άμυνες οι οποίες έρχονται στην επιφάνεια και είναι αυτές που δυσχεραίνουν τις σχέσεις.
Η ερωτική σύνδεση ενός αυτοκαταστροφικού ανθρώπου
Γιατί δεν μπορεί ένας τέτοιος άνθρωπος να αγαπήσει και να αγαπηθεί;
Η ερωτική σύνδεση ενός αυτοκαταστροφικού ανθρώπου με έναν άλλο δεν δύναται να κυοφορήσει μία ουσιαστική σχέση. Δεν αγαπήθηκε για να αγαπήσει. Δεν το έχει βιώσει, δεν το έχει εκτιμήσει, δεν το έχει καν σαν αναπαράσταση στο νου και άρα δεν μπορεί να το αναπαράγει στις σχέσεις του. Λέει ότι αγαπάει, χωρίς να έχει ιδέα τι σημαίνει αγάπη.
Και δεν μπορεί να αγαπήσει κάποιος αυθεντικά τον άλλον όταν το εγώ του είναι τόσο ευάλωτο, όταν καταφεύγει σε χειριστικές και εξουσιακές συμπεριφορές, όταν αυτοθυσιάζεται για χάρη του «έρωτά» του, όταν ο άλλος είναι η εξάρτησή του ή όταν αδιαφορεί και περιφρονεί την υπόσταση του άλλου.
Μιλάμε, λοιπόν, για μια ριζωμένη υπαρξιακή αγωνία του ατόμου που αναζητά ατέρμονα την επιβεβαίωση της αναξιότητας του.
Επομένως, εάν εγώ νιώθω (ασυνείδητα ή συνειδητά) ανάξιος, άχρηστος, κατώτερος, ανασφαλής, που κάνω χίλια δυο άσχημα στον εαυτό μου, πώς θα μπορέσω γνωρίζοντας κάποιον να του δώσω την αξία που του αναλογεί;
Πώς θα μπορέσω να ανταποκριθώ στις απαιτήσεις χωρίς να παραιτηθώ μόλις αρχίσουν τα δύσκολα; Πώς με «τραυματισμένα χέρια» να αγκαλιάσω τον άλλον; Και πως είναι δυνατόν να λέω ή να πιστεύω ότι τον αγαπάω;
Πώς ξέρω τι είναι η αγάπη και γιατί τον ερωτεύτηκα; Αφού δεν έχω τέτοια αποθέματα. Μου λείπουν πολλά! Πώς να τα προσφέρω; Ούτε καν ξέρω τι είναι όλα αυτά!
Η αγάπη για τον αυτοκαταστροφικό άνθρωπο είναι σχεδόν «αυτοκτονία».
Η αυτοκαταστροφή ως άμυνα
Όλες αυτές οι μορφές αυτοκαταστροφής είναι τα ψεύτικα προσωπεία που υιοθετούν οι άνθρωποι, κάποιες άμυνες αυτοπροστασίας που όμως λειτουργούν υπονομευτικά για το εγώ τους.
Αυτά τα προσωπεία φορέθηκαν για να μην ξεγυμνωθεί η αλήθεια του υποσυνείδητου φόβου και ενοχής και κλονιστούν. Πώς με ένα προσωπείο μπορεί κανείς να αντικρίσει και τον άλλο με την αλήθεια που εκείνος φέρνει; Πώς θα συσχετισθεί μαζί του; Θα τον αντιμετωπίσει ως υποκείμενο ή ως αντικείμενο; Πως μέσα στη θολούρα της ματαιοδοξίας θα σταθεί ισχυρός δίπλα στο σύντροφο που τον έλκυσε;
Γιατί τόσοι πολλοί φοβούνται να είναι ο εαυτός τους σε μια σχέση ή μια γνωριμία; «Θα με αποδεχτεί όπως είμαι;» «Πώς θα του φανώ εάν του πω ότι ….». Γιατί κρύβουμε εμπειρίες και λεπτομέρειες της ζωής μας από το παρελθόν ενώ υποτίθεται πως ψάχνουμε έναν άνθρωπο να μας αγαπήσει για αυτό που είμαστε;
Φόβος απόρριψης
Προτιμούμε μάλλον να υποκρινόμαστε, ή καλύτερα να κλειδώνουμε στη φωλιά μας αυτήν την ανασφάλεια και την αναξιότητα, ώστε να παρουσιαστούμε ιδανικοί, δυναμικοί, σχεδόν οι «τέλειοι» άνθρωποι-εραστές. Ακριβώς επειδή φοβόμαστε μην έρθουμε σε μετωπική σύγκρουση με την απειλή της απόρριψης.
Και ιδιαίτερα για έναν αυτοκαταστροφικό άνθρωπο, ο έρωτας γεννιέται μέσα από τα ψέματα. Αυτά του τροφοδοτούν τη ζωή, αυτή που του μάθανε και με την οποία επιβιώνει. Σε περίπτωση που προσπαθήσει να έρθει σε επαφή με έναν ισορροπημένο ψυχικά άνθρωπο, εκείνος απομακρύνεται με τάσεις φυγής. Γιατί δεν μπορεί να το αντέξει. Η αλήθεια για την αυτοκαταστροφή τους θα έμοιαζε όντως σαν αυτοκτονία, γιατί αυτή θα πονέσει οδυνηρά το ήδη πληγωμένο «εγω» και θα σκοτώσει κάθε προσωπείο που κουβαλά σε μια προσπάθεια επιβίωσης και αυτοπροστασίας.
Όμως αυτό πρέπει να είναι και το ζητούμενο. Να αναγεννηθεί κανείς μέσα από τις στάχτες του.
Μόνο όταν αυτοαποκαλυπτόμεθα έχουμε και την χειροπιαστή δυνατότητα να συνδεθούμε με έναν άλλον άνθρωπο. Να παντρευτεί η αλήθεια του ενός με την αλήθεια του άλλου, όσα ψεγάδια και αν έχει.
Τα αυτοκαταστροφικά προσωπεία της αλήθειας μας στις σχέσεις
«Όλες μου οι ερωτικές ιστορίες υπήρξαν μάταιες προσπάθειες. Επένδυσα σε άτομα που με εκμεταλλεύονταν, μου ασκούσαν επιρροή αλλά εγώ γυρνούσα πάντα πίσω σε αυτά. Ένιωθα πως έχανα την αξιοπρέπειά μου. Αφού κανείς από αυτούς δεν νοιάστηκε για μένα γιατί ψάχνω από εκείνους την επιβεβαίωση;»
Αυτά τα πισωγυρίσματα στις σχέσεις, αυτή η ενσυνείδητη ανάγκη «να κρατηθώ από κάτι που με πονά» αλλά αν φύγω θα πρέπει να αντιμετωπίσω τη μοναξιά, είναι πολύ συχνό φαινόμενο.
Είναι αυτή η περίπτωση του ατόμου που έχει την τάση να θυματοποιείται και την ανάγκη να λάβει τη λύπηση από τους άλλους. Είναι μια σπαρακτική ανάγκη να επουλωθεί η αυτοεκτίμηση που δεν γαλουχήθηκε στα πρώιμα στάδια.
Είναι μια μορφή θετικού μαζοχισμού που λειτουργεί αυτοπροστατευτικά, ώστε να άτομο να μην βιώσει την απογοήτευση της απόρριψης. Για αυτό και στρέφεται σε τέτοιες τεχνικές, κουκουλώνοντας τον φόβο αποχωρισμού ακόμη και αν όλα αυτά δεν το αφήνουν ελεύθερο να προχωρήσει.
Αναβλητικότητα και αυτοκαταστροφικότητα
«Μου το έχουν πει τόσες φορές! «Επιτέλους, οργανώσου! Μην αφήνεις τίποτα τελευταία στιγμή! Γιατί αφήνεις τον χρόνο να περνάει από μπροστά σου;» Οκ. Το ξέρω. Είμαι αναβλητική. Χάνω πολύτιμες ευκαιρίες στη ζωή μου αλλά τι να κάνω που φοβάμαι ότι στο τέλος πάλι θα χάσω;»
Ναι. Η αναβλητικότητα είναι μια ακόμη αυτοκαταστροφική συμπεριφορά. Δεν αφήνει να απολαύσουμε τα δώρα της ζωής και αντιθέτως μας παγιδεύει σε ένα μοτίβο σκέψης του ότι «θα αποτύχω».
Αυτοσαμποτάρουμε τον εαυτό μας. Και αυτό γιατί εσωτερικά παλεύουμε συνεχώς με τραύματα σχετικά με το πόσο άξιοι είμαστε να ολοκληρώσουμε με επιτυχία μια πράξη, μια απόφαση, μία σύνδεση με τον άλλον.
Είναι η ανασφάλεια που έχει ανατραφεί ότι δεν θα τα καταφέρουμε, ότι καλό θα ήταν να αρκεστούμε σε αυτό που έχουμε ήδη και πως τα καλύτερα είναι για άλλους και όχι για μας. Αυτό το συστατικό μας εμποδίζει από το να διεισδύσουμε ολοκληρωτικά σε μια σχέση, ώστε να περικυκλωνόμαστε από αμφιβολίες για τον άλλον και για εμάς, να ακυρώνουμε ευκαιρίες να βρεθούμε με τον άλλον ακόμη και να δοθούμε ερωτικά.
Όμως η αποτυχία αποτελεί μια ρεαλιστική και ανθρώπινη πτυχή, μια πιθανότητα μέσα στη απρόβλεπτη ζωή και αν δεν δοκιμάσουμε, δεν τολμήσουμε, δεν υπερβούμε τις αναστολές μας, δεν θα μάθουμε, και μάλλον θα αργοπεθαίνουμε σε ένα αυτοκαταστροφικό safe-zone.
Η συνεξάρτηση
«Δεν μπορώ να την ξεπεράσω! Δεν μπορώ να πιστέψω ότι δεν με αγαπάει. Δεν μπορώ να ζήσω χωρίς αυτήν, ότι και αν μου έκανε. Ναι. Πήγε με άλλον. Δεν μου ήταν εύκολο. Αλλά μόνο μαζί της ένιωσα για πρώτη φορά τον έρωτα. Την έχω ανάγκη. Η απομάκρυνσή της από μένα είναι όλεθρος. Δεν μπορώ να μείνω ξαφνικά μόνος.»
Μια αυτοκαταστροφική και εθιστική τάση είναι και η συνεξάρτηση που δεν μπορεί να κατευνάσει δίχως το ναρκωτικό της, την παρουσία του συντρόφου. Ο χωρισμός μοιάζει με το κόψιμο του νήματος για ζωή.
Το άτομο προτιμά να ανέχεται την όποια αρνητική συμπεριφορά του συντρόφου του προκειμένου να μην τον αποχωριστεί και μείνει μόνος. Πολλές φορές το άτομο που δέχεται την εξάρτηση του άλλου ενδυναμώνει, μπορεί να το εκμεταλλεύεται, μιας και θεωρεί τον άλλον ευάλωτο και δεδομένο.
Στο πρόσωπο που εξαρτάται από τον άλλον αναγεννιούνται όλες οι θλιμμένες υποσυνείδητες μνήμες και φαντασιώσεις για το πιο ερωτικό πλάσμα που τον φρόντισε ποτέ, την μητέρα. Η παραμέληση, η εγκατάλειψη και η στέρηση της μητέρας προβάλλονται στο/στη σύντροφο που έρχεται να μας «σώσει». Να μας δώσει ότι έχουμε στερηθεί ώστε ψυχικά να επιβιώσουμε. Βρίσκουμε το νόημα της ύπαρξής μας μέσα στη ψυχή και το σώμα του άλλου. Ο αποχωρισμός θα σήμαινε θάνατος.
«Έχω κουραστεί! Όλο μου υποδεικνύει πώς να μιλάω, πώς να ντύνομαι, πώς να συμπεριφέρομαι. Λες και έκανε σχέση μαζί μου μόνο για να με μειώνει. Δεν του αρέσουν οι φίλες μου, δεν του αρέσουν τα στέκια μου, όλο κάτι υπονοεί για το επάγγελμά μου. Θέλει να με αλλάξει; Γιατί δεν με δέχεται για αυτό που είμαι;»
Ο επικριτικός σύντροφος
Η καταπάτηση της μοναδικότητας από τον σύντροφο μπορεί να στέλνεται είτε με άμεσα είτε με έμμεσα μηνύματα.
Η μοναδικότητα και η αυθεντική προσωπικότητα είναι ιερά για τον άνθρωπο. Αυτό δυστυχώς καταστρέφει την ποιότητα της σχέσης και το σύντροφο που δέχεται την επικριτική συμπεριφορά. Απρόσκοπτα μπαίνει σε μια διαδικασία αυτό-αμφισβήτησης, υπονόμευσης, σύγκρισης, βιώνοντας μια κρίση εαυτού.
Από την άλλη ο επικριτικός σύντροφος ίσως να νιώθει κατώτερος και ανασφαλής μπροστά στα μάτια του άλλου θέλοντας να του υποβιβάσει την αξία. Μπορεί όμως και να είναι ένας χειριστικός δεξιοτέχνης που επιδιώκει να χαλιναγωγήσει τις ποιότητες και τις δυνατότητες του άλλου.
«Είναι απίστευτα νάρκισσος! Ένας συνάδελφος στη δουλειά που νομίζει ότι είναι ο ηγέτης, τα γνωρίζει όλα, μας υποτιμά, κριτικάρει και φέρεται πολύ εγωιστικά. Δεν μπορεί να συνεργαστεί μαζί μας. Δεν καταδέχεται τις απόψεις μας, την προσπάθειά μας. Διαφοροποιείται από τους άλλους και επιβάλλεται πέρα από τα όρια.»
Ενοχή
Ένας βασικός πυλώνας της αυτοκαταστροφικότητας είναι η ενοχή. Η ενοχή που κρύβεται πίσω από την διογκωμένη εικόνα και αξία του εαυτού. Σκέψεις μεγαλείου και υπέρτατης αυτοεκτίμησης αναπτύσσονται για να σβήσουν από το συνειδητό το εσωτερικό παιδί που ταπεινώθηκε και υποτάχθηκε.
Αυτή η ανατροπή έχει τις ρίζες της στα βρεφικά αναπτυξιακά στάδια, (2ο με 3ο έτος) όπου υπάρχουν και οι καθηλώσεις επιβολής ή υποταγής. Εκεί που προσπαθεί το παιδί να θέσει τα όριά του και να αποχωριστεί ή όχι τη μητέρα (προσκόλληση). Ανάλογα με το στάδιο αναπτύσσεται και διαφορετική ενοχική συμπτωματολογία. Σίγουρα όμως πρόκειται για μια διαστρέβλωση της πραγματικότητας ως ασπίδα της ενοχής του «δεν αξίζω».
Οι τάσεις φυγής και παρορμητικότητας
«Δεν μπορώ να καταλάβω πως το βάζει στα πόδια κάθε φορά. Με την παραμικρή αφορμή, φεύγει φιδίσια, δεν συζητάει ανοιχτά και με αποφεύγει. Όποτε θέλει φεύγει από το σπίτι, φεύγει υποτίθεται για διακοπές, μπαίνει και σε κάτι καινούργιες παρέες. Είναι τόσο παρορμητικός, κάνει σαν μικρό παιδί.»
Οι τάσεις φυγής και παρορμητικότητας είναι όντως μια παιδική αναπαράσταση. Μια παλινδρόμηση στη φάση της παντοδυναμίας που αισθάνεται ένα βρέφος ενός έτους. Αυτός είναι και κανένας άλλος. Η παρορμητικότητα βιώνεται κάθε φορά που το άτομο έχει ένα αίτημα που πρέπει να εκπληρωθεί στο εδώ και το τώρα, και να πετύχουν αυτό που θέλουν.
Έχουν την απαίτηση να ικανοποιήσουν τις ανάγκες τους. Αυτό μεταφράζεται στη γλώσσα τους «αποφασιστικότητα», όμως αντικατοπτρίζει μια ψυχική ανωριμότητα και ένα συναισθηματικό κενό, το οποίο οφείλεται σε πρώιμες ανάγκες που δεν ικανοποιήθηκαν από το πρόσωπο της μητέρας.
Όταν βλέπουν πως οι επιθυμίες τους χωλαίνουν φεύγουν, αποσύρονται. Βρίσκοντας διάφορες δικαιολογίες το άτομο αποσυνδέεται και μέσω της φυγής αναζητά κάποιο άλλο μέσο εκτόνωσης του θυμού και της αναστάτωσης. Αυτό συμβαίνει παρατεταμένα και καθιστά τόσο το άτομο όσο και τη ρομαντική σχέση ασταθή, θάβοντας όλα όσα χρειάζονται για να ευοδωθεί μια σχέση (σταθερότητα, σεβασμός, ειλικρίνεια, κατανόηση, αποδοχή).
Αυτοθυσία
«Είχα θυσιάσει τα πάντα για να την έχω δίπλα μου. Έγινα χαλί να με πατήσει. Μετακόμισα μαζί της στο εξωτερικό, ξεκίνησα μια πρόχειρη δουλειά για να βοηθήσω στα έξοδα, αφήνοντας πίσω οικογένεια και καριέρα και φίλους. Αυτή δεν το εκτίμησε! Πού είναι το ευχαριστώ; Της αποδεικνύω με τόση αγάπη τι μπορώ να κάνω για αυτήν. Πιο πολύ θα ακούσει τις φίλες της παρά εμένα. Εγώ όμως της τα έχω δώσει όλα απλόχερα.»
Η αυτοθυσιάζουσα προσωπικότητα είναι «ερωτευμένη» με τη δυστυχία της και την ανυπαρξία της. Είναι ο φόβος της να ζήσει.
Δυστυχώς η αυτοθυσία στις ανθρώπινες σχέσεις καθίσταται ένα δόγμα πολλών γενεών, που σηματοδοτεί απόλυτα λανθασμένα την αγάπη και την αφοσίωση.
Σαν να είναι το δεδομένο καθήκον για να είσαι άξιος να αγαπάς αλλά να στο επικυρώνει και ο κοινωνικός περίγυρος. Τελικά όμως η υπερβολική αγάπη, αν ονομάζεται αυτό αγάπη, βλάπτει σοβαρά την υγεία. Και αυτό διότι υπάρχει πάντα μια ανησυχία που σιγοκαίει και μια ανυπέρβλητη ανάγκη για έλεγχο των ανθρώπων.
Ο άνθρωπος γίνεται υπερβολικά υπερπροστατευτικός, χειριστικός ακυρώνοντας τις προσωπικές του επιθυμίες, ανάγκες, όνειρα και δικαιώματα. Παραμερίζει όλη την ελευθερία του διοχετεύοντας όλο το συναισθηματικό και υπαρξιακό έλλειμμα στον άλλον. Έχει ταυτίσει την αγάπη με την θυσία και αυτό είναι μονόδρομος.
Ο υπερπροστατευτικός μεγάλωσε και με μια αντίστοιχη μητέρα. Δεν έχει μάθει κάτι άλλο. Ακόμη, και τραυματικά γεγονότα όπως η απώλεια, η εγκατάλειψη, μια επαγγελματική αποτυχία δύναται να ωθήσει το άτομο να ριχτεί ολόψυχα στον άλλον γεμίζοντας το ψυχικό κενό.
Στην πραγματικότητα ο αυτοθυσιάζων δεν ζει. Απλώς υπάρχει για να ζει μέσα από τους άλλους.
Αυτό δεν μεταδίδει την αληθινή αξία και διάσταση του έρωτα και της αγάπης αλλά την ανάγκη να σκλαβώσει κανείς τον άλλον, να τον ελέγχει φοβούμενος πως αν δεν τα καταφέρει θα βρεθεί μόνος σε στην έρημο της ματαιοδοξίας, της κενότητας, αντιμέτωπος με μια ζωή που δεν θα είναι ζωή γιατί δεν θα ξέρει τι να την κάνει, αλλά θα σημαίνει υπαρξιακός θάνατος.
Η επίδειξη αδιαφορίας σε μια σχέση
«Δεν μπορώ να μετρήσω τις φορές που μου γύρισε την πλάτη! Πλήρης αδιαφορία. Σαν να μην τον ενδιαφέρει πως αισθάνομαι, τι προβλήματα έχω, τι ανησυχίες έχω. Απαθής σαν να μην τον νοιάζει. Είμαστε άνθρωποι και διαφωνούμε σε κάτι και εκείνος στέκεται ατάραχος με κενό βλέμμα. Δεν τον ενδιαφέρει μάλλον. Μήπως έχω κάνει κάτι που δεν έπρεπε;»
Η επίδειξη αδιαφορίας σε μια σχέση είναι όντως τοξική και αυτοκαταστροφική.
Η αδιαφορία απέναντι στις ανάγκες, τα θέλω και την επίλυση συγκρούσεων είναι σαν να είναι αδιαφορία για το άτομο που υποτίθεται ότι αγαπάμε και έχουμε επιλέξει να μας συντροφεύει.
Έτσι, καταρρέει το χτίσιμο της επικοινωνίας και της υποστήριξης.
Το άτομο δεν ακούει ενεργητικά τον άλλον, δεν μπορεί να τον ενσυναισθανθεί, να τον κατανοήσει αφήνοντας λαβωμένα τα κενά της σχέσης. Αυτό μπορεί να κάνει τον αποδέκτη να νιώσει ταπείνωση, να γίνεται ένα μηδενικό ψυχικά, να αμφιβάλλει για τον εαυτό του, μιας και λόγω της αδιαφορίας αρχίζει να επινοεί αιτίες κατά τις οποίες ίσως έφταιξε για αυτό.
Μπορεί όντως στα θολωμένα μάτια του συντρόφου που αδιαφορεί να φαίνεται ο άλλος «ένα τίποτα», ότι δεν του ταιριάζει καθόλου ματαιώνοντας την επιλογή του. Ίσως είναι και ένας υπέρμετρος εγωισμός με έντονα ναρκισσιστικά χαρακτηριστικά που θεωρεί τον εαυτό πολύ σπουδαίο και έξυπνο για να δίνει σημασία σε μικροπράγματα του άλλου, ακόμη και αν είναι φυσιολογικές ανάγκες.
Ισχυρογνωμοσύνη και εγωκεντρισμός
Η ισχυρογνωμοσύνη και ο εγωκεντρισμός είναι δηλητήριο στην επικοινωνία μεταξύ συντρόφων, και η αδιαφορία είναι ένας έμπρακτος τρόπος που αποδεικνύει την ανωτερότητα των αναγκών του ενός έναντι του άλλου.
Ακόμη, ορισμένοι μεσολαβητές δύνανται να αλλάξουν την συμπεριφορά του ατόμου και να αρχίζει να αδιαφορεί, όπως είναι η απιστία, η αλλαγή τρόπου ζωής, το ξεθώριασμα των συναισθημάτων, ή και οτιδήποτε που οδηγεί το άτομο να νιώσει πως ο σύντροφός του πια δεν τον γεμίζει.
Ο άνθρωπος, όχι μόνον ο αυτοκαταστροφικός είναι η σκιά ενός ονείρου.
Πληγωμένη αυτοεικόνα
Όλες οι αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές, φανερές ή μη, συνειδητές και ασυνείδητες, σωματικές, ψυχικές και λεκτικές, ενοχικές και αυτό-τιμωρητέες καθρεφτίζουν μια πληγωμένη αυτόεικόνα, μια ψυχική πόρτα κλειδωμένη σε δωμάτια απόρριψης, παραμέλησης, ταπείνωσης και συναισθηματικού κενού.
Η αυτοκαταστροφή αντιπροσωπεύει την πλήρη αποσύνδεση με την γνήσια ταυτότητά μας, με την αυθεντικότητα της επιθυμίας και την άμυνα απέναντι στα απωθημένα. Εκείνα που δεν κατάφεραν να εκτονωθούν μέσω της αγάπης, της προσοχής, της φροντίδας, της στοργής, της αποδοχής ενός παιδιού ακριβώς όπως είναι και όχι με υποσχόμενες προϋποθέσεις. Αυτή είναι η γυμνή αλήθεια.
Το ταξίδι της αυτογνωσίας
Το ταξίδι της αυτογνωσίας είναι η επιλογή που πρέπει κανείς να κάνει για να απομακρύνει από τη ζωή του αυτόν τον αυτοκαταστροφικό φαύλο κύκλο. Να ανιχνεύσει και να αποδεχτεί τον δυσλειτουργικό αμυντικό μηχανισμό που ενεργοποιείται απέναντι στην απειλή των αρνητικών συναισθημάτων και επιπτώσεων.
Να επιτρέψει στον εαυτό του να χαθεί στο ασυνείδητο.
Αυτό το χάσιμο θα σημαίνει και ένα restart ζωής, που όσο δύσκολο και επώδυνο και αν μοιάζει, είναι η πιο τίμια και άξια υπόσχεση στον εαυτό για ελευθερία, αυτοπραγμάτωση, αυτό-αποδοχή και τη δυνατότητα να αγαπήσει και να αγαπηθεί.
Οι άνθρωποι δεν είναι όμηροι της μοίρας ή της ατυχίας, αλλά όμηροι του μυαλού τους.
–Θέλω να ξαναγίνω παιδί!!! Μπορώ;
-Μα γιατί ρωτάς κάτι τέτοιο;
-Για να ξανασυναντήσω τις πληγές και τους μώλωπες της καρδιάς μου και όχι αυτές των ποδιών μου…
Ντελιοπούλου Παναγιώτα
MSc Κλινική Ψυχολόγος
