Μια παράσταση διαφορετική από τις άλλες, με πρωταγωνίστριες 14 κρατούμενες, δόθηκε στις Γυναικείες Φυλακές Ελαιώνα 

Από τη
Γιώτα Βαζούρα

Οι περισσότερες από αυτές μπορεί να μην είχαν συναντηθεί ποτέ. Βρίσκονται σε διαφορετικές πτέρυγες των φυλακών. Κι όμως, από τον περασμένο Ιανουάριο σε αυτές τις εβδομαδιαίες συναντήσεις τους κατάφεραν να δεθούν και να γίνουν μια χορευτική ομάδα, αποδεικνύοντας πως συνεχίζουν να ονειρεύονται και να ελπίζουν για μια δεύτερη ευκαιρία στη ζωή.

Δεκατέσσερις κρατούμενες των Γυναικείων Φυλακών Ελεώνα Θήβας, πριν από περίπου έξι μήνες, άδραξαν την ευκαιρία και αποφάσισαν να «γκρεμίσουν» τη μονοτονία του εγκλεισμού τους, δηλώνοντας συμμετοχή σε ένα εργαστήριο χορού που ξεκίνησε η Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, πίσω από τα… σίδερα, με τη δωρεά του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος».

Μοναδική υποχρέωσή τους για την παρακολούθηση του προγράμματος -το οποίο, σημειωτέον, γίνεται για πρώτη φορά στις συγκεκριμένες φυλακές- ήταν να αγαπούν τον χορό και την κίνηση. Το περασμένο Σάββατο οι καρποί της εξάμηνης δουλειάς τους παρουσιάστηκαν στην αίθουσα εκδηλώσεων των φυλακών, παρουσία των δύο χορευτριών χορογράφων Χαράς Κότσαλη και Κατερίνας Σπυροπούλου (οι οποίες τις καθοδήγησαν), δημοσιογράφων, σωφρονιστικών υπαλλήλων και, φυσικά, των συγγενών τους, οι οποίοι δεν μπορούσαν να συγκρατήσουν τα δάκρυά τους από το συγκινητικό θέαμα. «Η Εύα, η οποία είναι εξαίρετη περφόρμερ», «η Ντίνα, ο κόκκινος κύκνος», «η Αθηνά, η καλλιτεχνική ψυχή», «η 73χρονη Χριστίνα, μαμά και γιαγιά», καθώς και ακόμη 10 έγκλειστες των Φυλακών Ελεώνα στη Θήβα ξεκλείδωσαν τους δικούς τους χορευτικούς κώδικες και άνοιξαν τις καρδιές τους μέσα από μια χορευτική παράσταση που είχε χιούμορ, συγκίνηση, αλλά και αυτοσαρκασμό.

Χόρεψαν σάμπα, έκαναν διπλές… πιρουέτες, διάβασαν βιωματικά κείμενα, τραγούδησαν Ρίτα Σακελλαρίου («Μια ζωή πληρώνω αμαρτίες αλλωνών»), αλλά και άριες του Πουτσίνι. Κάποιες από αυτές δεν συναντιούνται ποτέ στη φυλακή διότι βρίσκονται σε διαφορετικές πτέρυγες. Οπως η περίπτωση μιας μάνας με την κόρη της, οι οποίες αποφάσισαν να γραφτούν στο εργαστήρι προκειμένου να βλέπονται. Οι ηλικίες αρχίζουν από τα 20 και φτάνουν μέχρι τα 73.

Ιστορίες

Καθεμιά από αυτές «κουβαλά» τη δική της ιστορία, τον δικό της λόγο που την οδήγησε να ζει πίσω από τις σιδερόφρακτες πόρτες. Οικονομικά εγκλήματα, ναρκωτικά, ανθρωποκτονίες, κλοπές… Αυτή είναι η ανθρωπογεωγραφία των Φυλακών Ελεώνα, εκεί όπου κρατούνται γυναίκες με τα μωρά παιδιά τους.
«Ολοι ασχολούνται με τις ανδρικές φυλακές. Ο κόσμος δεν ασχολείται πολύ με τις γυναικείες, γι’ αυτό κι εμείς αποφασίσαμε να κάνουμε ένα πρόγραμμα εδώ» παρατηρούν οι εμψυχώτριες Χαρά Κότσαλη και Κατερίνα Σπυροπούλου, οι οποίες έχουν εργαστεί εθελοντικά και στον Κορυδαλλό. «Αυτό που μας έκανε εντύπωση ήταν πως η συγκεκριμένη ομάδα έκανε μόνη της πρόβες, αφού δηλαδή τελειώναμε τις δικές μας» συνεχίζουν οι ίδιες, τονίζοντας πως αυτό που ήθελαν οι κρατούμενες ήταν να μην αντιμετωπίζονται με οίκτο.

«Δοκιμασία είναι, θα περάσει, σκέφτηκες και αναθάρρεψες, στ’ αλήθεια θα περάσει; Θυμάσαι;» διάβασε μία από τις συμμετέχουσες στην παράσταση ένα δικό της κείμενο, που την έκανε αρκετές φορές να πνίξει τον λυγμό της. Βέβαια, αυτή δεν ήταν και η μοναδική συγκινητική στιγμή της παράστασης. Πολλοί δάκρυσαν όταν μια νεαρή κρατούμενη, η Κλαούντια, τραγούδησε με καλλιτεχνική αρτιότητα τη διάσημη άρια του Πουτσίνι «O mio babbino caro». Οπως μας είπε, πριν από χρόνια είχε σπουδάσει μουσική και χορό. «Λοιπόν, περάσαμε στην επόμενη φάση;» ρώτησε κάποια από αυτές, όταν η παράσταση έλαβε τέλος, απευθυνόμενη στον χορογράφο Κωνσταντίνο Ρήγο, ο οποίος την περίοδο αυτή μετέχει στο τηλεοπτικό σόου «So you think you can dance». «Ναι!» τους απάντησε εκείνος, ο οποίος μαζί με τους υπόλοιπους θεατές πήγε να τις συγχαρεί.

Επέκταση και σε άλλα σωφρονιστικά καταστήματα

Το εργαστήρι χορού θα συνεχιστεί και του χρόνου και, μάλιστα, θα επεκταθεί και σε άλλα σωφρονιστικά καταστήματα, όπως στα Χανιά.

Το μεγάλο παράπονο όλων τους, ωστόσο, ήταν πως δεν κατάφεραν να παρουσιάσουν την παράστασή τους και στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής, στο Κέντρο Πολιτισμού του Ιδρύματος Νιάρχου.

Οπως μας είπαν, το αίτημα για τη μεταγωγή των 14 κρατουμένων απορρίφθηκε από την Αστυνομία της Λιβαδειάς και κατόπιν από την ίδια τη ΓΑΔΑ.
Να σημειωθεί πως το εργαστήρι πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το υπουργείο Δικαιοσύνης Αντεγκληματικής Πολιτικής.